Drink jij graag een pittig, blond bier? Grote kans dat je vaak kiest voor een bier uit de stijl Sterk Belgisch Blond. Jarenlang was in dit gamma Duvel de voor de hand liggende keuze. Maar gezien het succes van dit bier hebben zich meer brouwerijen toegelegd op een bier van deze stijl. De laatste tijd kom je op café en in de supermarkt Victoria tegen van de internationale grootbrouwer AB InBev. Voor biersommelier en auteur Frits Dunnink een reden om beide bieren eens naast elkaar te zetten en op verschillende vlakken kritisch te vergelijken. Je leest zijn bevindingen in dit artikel. Sterk Belgisch Blond: Victoria vs Duvel.
Sterk Belgisch Blond: Victoria vs. Duvel
Concurrentie. Je kunt het zien gelijk Karl Marx, als “oorlog tussen de hebzuchtigen”. Of je kunt het opvatten als een motor voor verbetering. Omdat aan concurrentie creatieve ideeën ten grondslag liggen om iets anders aan te pakken. Die mogelijkheden in zich bergen om dingen beter te maken. Met eerlijke concurrentie is als je het mij vraagt, niks mis. Concurrentie is ook een rode draad in dit artikel. Het zet twee concurrerende producten naast elkaar: Victoria en Duvel. Het vertelt een hoofdstuk uit het verhaal van de Belgische biergeschiedenis. En zet twee verschillende bierbelevingen naast elkaar. Mijn bedoeling is om je met dit artikel de mogelijkheid te geven een afgewogen keuze te maken voor het bier waarvan jij wilt genieten.
Inhoud
In dit artikel ‘Sterk Belgisch Blond: Victoria vs. Duvel’ vertel ik je eerst iets over het ontstaan van de bierstijl zelf. Een bier in een glas vertelt daarnaast ook een heel verhaal. Maar al te vaak gaat er achter de kleuren, geuren en smaken een hele wereld schuil. De verhalen achter Victoria en Duvel heb ik voor je opgediept. Beide hoofdstukken sluit ik af met een proefnotitie.
De bierstijl Sterk Belgisch Blond
Victoria Strong Blond
Duvel
De bierstijl Sterk Belgisch Blond
Om een goed beeld te krijgen waar we het eigenlijk precies over hebben, zet ik eerst het een en ander voor je op een rij over de bierstijl waartoe Victoria en Duvel behoren.
Ontstaan
Het eerste bier in de stijl Sterk Belgisch Blond ontwikkelde Duvel Moortgat. Daar ontstond het uit een ‘oerbier’, dat een Belgische versie was van Scotch ale. In 1970 introduceerde Duvel de blonde versie zoals we die heden ten dage nog kennen. Daarmee wilden de brouwers uit Puurs de concurrentie aangaan met het al maar populairder wordende pils.
Op de keper beschouwd is Duvel een soort ‘imperial pilsener ale’. In het recept vind je pilsmout terug, Tsjechische en Sloveense hop, maar in tegenstelling tot het pilsener bier gebeurt de vergisting met bovengist. Het resultaat is een heel fris en droog bier dat evenwel beduidend zwaarder in alcohol is dan pils. Naar verluidt was het bierexpert Derek Walsh die de naam heeft gemunt voor de bierstijl: sterk Belgisch blond.
Karakter
Laten we bieren van de stijl Belgisch sterk blond eens wat van dichterbij bekijken. Voor een afbakening van deze bierstijl ga ik te rade bij wat ze er bij het Beer Judge Certification Program over zeggen. In het glas kan een sterk Belgisch blond stroblond tot licht amber van kleur zijn. Kenmerkend ook is de royale, mousse-achtig witte schuimkraag. Doorgaans zijn de bieren helder van kleur met tweeschijn als ze worden geschonken op lage temperatuur. Ook hebben ze soms wat mistigheid van de gist, aangezien het bovengistende bieren betreft die hergisten op fles.
In de geur en de smaak speelt het moutkarakter een kleine rol. Dat is niet vreemd aangezien een sterk blond gebrouwen wordt met de bleekste mout die er is. Soms herken je wat moutzoet. In de geur doen er ook aroma’s van de hop mee, meestal kruidige of bloemige indrukken, af en toe in de verte herinnerend aan parfum. Door de gist komen toetsen van harde fruitsnoepjes/zuurtjes en toetsen herinnerend aan peer, sinaasappel of groene appel. Dat wat op Untappd een eigen leven is gaan leiden als het smaaklabel ‘Belgiany’.
De smaak van een Belgisch sterk blond kun je verder typeren als een amalgaam van fruitig, kruidig en een tikje alcoholisch. Verder is dit bier redelijk hoog in bitterheid vanwege bitters uit de hop en fenolen als bijproduct van de vergisting. In combinatie met duidelijk aanwezig koolzuur zorgt dat voor een droge afdronk en een mild bittere nasmaak.
Stijlrichtlijn
Wil je zelf nalezen wat voor richtlijnen er gelden voor de bierstijl Sterk Belgisch Blond. Ga naar de informatie op de site van Beer Judge Certification Program.
Victoria Strong Blond
AB InBev Belgium
ABV 8,5%
Drinktemperatuur direct uit de koelkast
Adviesprijs €1,70
Het verhaal
Vooropgesteld: ik snap waarom de Leuvense grootbrouwer een sterk blond aan zijn productgamma heeft toegevoegd. De biermarkt leeft van concurrentie. De betreffende bierstijl is een interessant marktsegment, dus begrijpelijk dat AB InBev daar kansen wil aangrijpen. Met Victoria Strong Blond zag de grootbrouwer in 2020 zijn kans schoon.
Het loont de moeite om eens nader te bekijken wat ze daar precies zijn komen brengen. Daarbij vind ik de manier waarop ze hun bier presenteren minstens net zo interessant als wat ik uiteindelijk zie, ruik en proef in het glas.
Brussel 1695
Eerst maar eens luisteren naar het verhaal dat de biermakers van AB InBev zelf te vertellen hebben over hun bier. “Victoria wordt gebrouwen ter ere van de overwinning in 1695 van de aartsengel Sint-Michiel, beschermheilige van Brussel en verdedigt het eeuwenoude Belgische erfgoed met zijn natuurlijke ingrediënten met tweede gisting op fles.”
Dat wekt nieuwsgierigheid. Welke overwinning in 1695 eert dit bier? Laten we eens op zoek gaan op internet. Wie zoekt op de termen ‘Brussel 1695’, krijgt als bovenste resultaat de Wikipedia-pagina ‘Bombardement op Brussel’. In augustus 1695 liet de Franse koning Lodewijk XIV, a.k.a. de Zonnekoning, zijn artillerie de stad Brussel beschieten: drie dagen lang. Vanwege de beschieting ging het hart van de stad in vlammen op. Het zou de meest vernietigende ramp blijken in de geschiedenis van Brussel. De wederopbouw heeft het aanzicht van de Brusselse binnenstad ingrijpend veranderd, zeker dat van de Grote Markt. Het bombardement was zonder militaire betekenis en werd ook indertijd beschouwd als een grote schande.
Het historische feit waaraan de merkenbouwers van Victoria refereren is dus geen overwinning. Het is een tragedie. Te goede houden kun je de Brusselaars dat ze hun stad nadien liefdevol hebben wederopgebouwd. Een verwijzing naar een Phoenix die herrijst uit de as, was dus meer op zijn plaats geweest.
Natuurlijke ingrediënten
De makers van Victoria gaan er prat op dat hun bier tot stand gekomen is met natuurlijke ingrediënten. Is dat een unieke claim? Elk ambachtelijk bier komt tot stand met louter natuurlijke ingrediënten. Maar: ieder natuurlijk ingrediënt kun je bewerken op een manier dat het oorspronkelijke product met de beste wil van de wereld niet meer te herkennen valt. Moutpasta, poeder of hopextract.
De voedingsmiddelenindustrie puilt uit van de voorbeelden. Het herinnert aan hoe Heinz op zijn etiketten op de ketchupflessen een verwijzing maakt naar de zelf gekweekte tomaten die aan de basis liggen van het product. Hyper-geprocesseerd, van de oorspronkelijke vruchten is hooguit nog de kleur herkenbaar. Maar in de tijd waarin we leven, is een verwijzing naar natuurlijke ingrediënten kennelijk voor marketeers een relevante claim om hun product een zweem van authenticiteit te geven. En voor consumenten een reden om het te willen. Je zou het een vorm van greenwashing kunnen noemen.
In de brouwindustrie zijn er ook tal van voorbeelden te vinden van natuurlijke ingrediënten die bewerkingen hebben ondergaan. Is dat verwerpelijk? We leven niet meer in de Middeleeuwen. Dat brouwers niet meer werken met houten roerspanen, maar met maischkuipen van roestvrij staal vinden we oké. Als brouwers hun bier met bewerkte natuurlijke ingrediënten bereiden, mogen ze het in Duitsland verkopen als gebrouwen nach dem Reinheitsgebot. Zeg het maar.
Voor goed bier is ook tijd een (natuurlijk) ingrediënt. Het zou interessant zijn om te weten hoeveel tijd het kost om Victoria in de winkel te krijgen. Daarover doen de brouwers voor zover ik kan nagaan, geen mededeling. Tijd is geld. Ik ken AB InBev als een bedrijf dat shareholder value groot belang toekent. Allicht heb ik het mis. Maar mijn aanname is dat er op dat ingrediënt tijd wel eens beknibbeld zou kunnen worden. Om de aandeelhouders tevreden te maken.
Rijst
Wat niet volgens dat Reinheitsgebot is bij Victoria: het wordt gebrouwen met rijst. AB InBev windt er geen doekjes om: “De brouwers selecteerden de fijnste rijst om Victoria een pure smaak en een heldere gouden kleur te geven.” Daarin zijn ze niet uniek in de wereld. Voorbeelden zijn bier gebrouwen met naast gerst ook rijst in de receptuur zijn zogenaamde ‘lager adjunct’-bieren uit Azië: Singha (Thailand) of Tsingtao (China). Ook bij bieren in de stijl ‘American light lager’ vind je rijst terug in de receptuur: van Budweiser en Coors bijvoorbeeld.
Rijst heeft als voordeel dat het goedkoper is dan gerst of moutsoorten van andere gewassen. Als brouwgraan kenmerkt het zich door een hoger zetmeelgehalte in vergelijking tot gerst. Daartegenover bevatten rijstkorrels minder eiwit. Daardoor zorgt rijst voor hele doordrinkbare bieren met een licht mondgevoel en een zuivere, droge smaak. Mijn persoonlijke indruk is dat bieren met rijst in de moutstorting dikwijls te herkennen zijn aan een astringte, wrang samentrekkende afdronk. Rijst is een ongemout ingrediënt. Dat betekent dat de korrels in de brouwerij een afzonderlijke bewerking moeten ondergaan, voordat ze in het brouwproces bruikbaar zijn.
Als er in de moutstorting van een bier alleen mout zit, en niet rijst of maïs, dan spreken we van een volmoutbier.
What’s in a name?
En ze noemden het: Victoria. Interessant is een bezoek aan de website die de makers voor hun creatie hebben opgetuigd en dan met name de rubriek ‘Q&A’.
Question
Vanwaar komt de naam Victoria? Is er een link met Duvel, dat na de oorlog ‘Victory Beer’ werd genoemd?
Answer
Victoria betekent overwinning in het Latijn. Victoria bier wordt gebrouwen ter ere van Aartsengel Michael die van de duivel won. Sint-Michiel staat bekend als de beschermer van goed tegen kwaad. Er is dus geen connectie met Duvel Beer.
Aldus de marketingafdeling van AB InBev Belgium. Met name de tweede zin uit dit antwoord is interessant. Hoewel er geen connectie zou zijn met de naam Duvel, spreekt hieruit wel de ambitie van Victoria om de ‘Duvel’ te verslaan. Wat is er mis mee om dat uit te spreken? Eerlijk duurt het langst.
Proefnotitie
Alle historie en marketinginspanningen ten spijt: het sterkst spreekt een bier nog altijd in het glas. Ik deel graag met je wat ik beleefde bij het aandachtig proeven van Victoria Strong Blond.
Kijken
In het glas is Victoria helder, met een diepe goudgele kleur. Er is een rijke schuimkraag met een redelijke stabiliteit. Door de helderheid kun je mild parelend koolzuur in het bier herkennen, dat tijdens het drinken wel minder actief wordt.
Ruiken
In de geur zijn nadrukkelijke zoete toetsen aanwezig die herinneren aan bubblegum. Mijn educated guess is dat die aroma’s afkomstig zijn van de hopvariëteit Fuggle. Als het bier langer in het glas staat, komen er ook indrukken die een associatie geven met zeepsop. Gaandeweg ontwikkelen zich subtiele toetsen van lak of oplosmiddel die tegenwicht bieden aan de zoetheid, maar onvoldoende om balans te brengen.
Proeven
De belangrijkste indruk in de smaak is zoetheid. Ook hier weer de bubblegum-indrukken. Er zijn ook samentrekkende bitters. Het geheel doet weeïg aan. Ik ben zelf een liefhebber van pittige, gebalanceerde smaken waar best ook een stevig bitter randje aan mag zitten. Bitter met een goede droogheid, van het soort dat de smaak iets zuivers geeft. Dat ontbreekt naar mijn gevoel in dit bier.
Mondgevoel en afdronk
Het koolzuur in dit sterk blonde bier is heel erg op de achtergrond. Opvallend, omdat de makers spreken over ‘hoge carbonisatie’. In de mond manifesteert zich droogheid. Heel interessant: dat kan ook teveel van het goede zijn. Het duurde even voor ik kon plaatsen waar de droogheid in dit bier me aan deed denken die achterbleef in de mond: droogtrekkend, met iets zuurs. Uiteindelijk brachten mijn gedachten me terug in de stoel bij de tandarts. Mond wijd open en een wattenprop in de holte onder mijn tong gedrukt. Een gevoel dat je wellicht herkent. Die droogheid manifesteerde zich zelfs achterin mijn keel: een kriebel die zorgde voor een hoestprikkel.
Duvel
Brouwerij Duvel Moortgat
ABV 8,5%
Drinktemperatuur direct uit de koelkast
Adviesprijs €1,85
Het verhaal
Duvel is het bier van de uitvinders van wat bekend is geworden als de stijl Sterk Belgisch Blond: brouwerij Duvel Moortgat. Iedere uitleg over dit biertype (maar ook over de brouwerij) vertelt dus al het verhaal over Duvel, of in elk geval een deel ervan. Bier en brouwerij zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Vader en zonen
Als je op zoek gaat naar wanneer dit verhaal begint, kom je uit in het jaar 1871. Dat is het jaar waarin een zekere Jan-Leonard Moortgat en zijn vrouw Maria De Block een boerderij annex brouwerij beginnen. Dat gebeurt in het bezuiden Antwerpen gelegen dorp Puurs. Rond de eeuwwisseling doen de zonen van het echtpaar Moortgat hun intrede in het bedrijf: Joseph, Albert en Victor. Joseph introduceert ondergistend bier in de brouwerij, maar laat al in 1914 het leven. Of daarbij een verband is met de dan uitgebroken WO I, kon ik niet achterhalen.
De Grote Oorlog (1914-1918) brengt veel leed en laat een spoor van verwoesting na. Belgische brouwerijen die weigeren te produceren voor de Duitse bezetter, worden stilgelegd en ontmanteld. Of dit lot ook de brouwerij van de familie Moortgat is beschoren? Een wat uitgebreidere zoektocht op het internet geeft daarover geen uitsluitsel.
Duivel met Schotse ziel
Dit ingrijpende tijdsgewricht brengt ook nog iets anders mee: ontwikkeling in de Belgische bierwereld. Bierdrinkers en brouwers hadden er al kennis gemaakt met Britse bovengistende bieren: ales. Maar in de loop van WO I worden ze enorm populair en Albert Moortgat begint met de ontwikkeling van een eigen versie ervan. Perfectionisme is hem kennelijk niet vreemd. Hij wil werken met de allerbeste ingrediënten. Zodra het weer kan na de beëindiging van de oorlog, gaat hij naar het Verenigd Koninkrijk: op zoek naar de ideale giststam. De Britse brouwers ontvangen hem daarbij niet met open armen. Maar zoals het verhaal wil, kan Albert Moortgat de hand leggen op gist van brouwerij McEwan’s in Edinburgh.
Met de aldus verkregen giststaal gaat Albert Moortgat aan de slag. Als de receptuur naar zijn tevredenheid is, lanceert de brouwerij het nieuwe bier onder de naam ‘Victory Ale’. Het is een donker bier met rijke geuren en smaken, en een robuust alcoholpercentage. En het maakt indruk. De gebroeders Moortgat laten hun bier proeven door plaatselijke notabelen. Naar verluidt is het van hen de schoenmaker Van De Wouwer die daarbij zou hebben uitgeroepen: ‘Amai, ’t is ‘nen echten Duvel…’ Dit wordt de naam waarmee het bier sinds 1923 op de markt wordt gebracht. Honderd jaar geleden is Vlaanderen stok-katholiek. Dus in die context had die beslissing nogal een dwars karakter.
Vernieuwing
Na WO II begint de derde generatie van de familie Moortgat zijn stempel te drukken op de brouwerij. Een bijzonder bier verdient een speciaal glas. Dit resulteert in de introductie van de kenmerkende Duvel-bokaal in het jaar 1960.
In deze tijd is het de vermaarde brouwingenieur Jean De Clerck die de Duvel-gistcultuur analyseert. Er blijken verschillende giststammen in werkzaam te zijn. De Clerck maakte een selectie om alleen de gisten te behouden die nodig waren voor de optimale combinatie van geur- en smaakindrukken. Vanaf 1967 ging de in Brussel geboren bierwetenschapper aan de slag met een andere opdracht van de familie Moortgat: de ontwikkeling van een blonde versie van de traditionele Duvel. Zoals je al hebt kunnen lezen, moest dit bier de toenemende concurrentie aangaan met blonde bieren van lage gisting: pilsener en co. De blonde Duvel kwam op de markt in 1970. De oude versie verdween.
Als iets succesvol is, inspireert het onherroepelijk om het na te maken. Dat lot is ook Duvel beschoren. Lucifer, Sloeber, Judas, Satan Gold. De trend zet in de jaren ’80. Het is brouwerij Van Honsebrouck die hem in 1980 inzet met de introductie van Brigand.
Anno 2023 is de brouwerij in Puurs nog steeds in handen van de familie Moortgat. Hoe belangrijk Duvel voor hen is, maakt de beursgang duidelijk van hun bedrijf in 1999. Aan de vooravond ervan veranderden ze de naam in Duvel Moortgat. De brouwerij groeide uit tot een multinational op klein formaat, met overnames van brouwerijen in Nederland (’t IJ), USA (o.a. Boulevard Brewing) en Tsjechië. In België ontfermde Duvel Moortgat zich over de brouwerij van Achouffe, het noodlijdende Liefmans en De Koninck.
Een dubieuze oudoom
Vooropgesteld: ik ben best een fan van Duvel. En brouwerij Duvel Moortgat draag ik een warm hart toe. Maar tijdens mijn research voor dit artikel stuitte ik op een krantenartikel in de Vlaamse krant De Morgen dat verhaalt over een ongemakkelijke episode uit de historie van de familiebrouwerij in Puurs.
Het stuk uit 2005 draagt de titel ‘Albert Moortgat, de dubieuze grootoom’. Je hebt hem inmiddels leren kennen als de ‘uitvinder’ van de Duvel. Maar volgens de lokale historicus Patrick Nefors koesterde de brouwer voor en tijdens WO II sympathieën voor het nationaalsocialisme. Een groot aantal Vlamingen zag indertijd in de nazi’s bondgenoten om te komen tot meer autonomie. Maar nog veel meer herkenden hun gedachtengoed als wat het werkelijk was: een onmenselijke, onrechtvaardige, rampzalige dwaaltocht in de geschiedenis.
Albert Moortgat adverteerde in Volk en Staat, het blad van de nationaalsocialistische beweging VNV. In de advertentie is de slogan te lezen: ‘Eén volk! Eén staat! Eén bier: Moortgats bier!’
Iets over het brouwen van Duvel
Aan het begin van dit artikel kon je al lezen dat ik Duvel een ‘imperial pilsener ale’ noemde. Die bierstijl bestaat natuurlijk niet en mijn opmerking was gekscherend bedoeld. Maar je bent het wellicht met me eens dat er best overeenkomsten zijn.
Aan de basis van zowel pilsener bier als Duvel ligt de meest blond geëeste mout die er bestaat. Er zit in de Belgische blonde bovengister flink wat meer alcohol (8,5% tegenover circa 4,8%) dan in pils. Maar als je eens wat nader kijkt naar het recept van Duvel, ontdek je een fascinerend bierfeit. Aan het brouwen van Duvel komt niet eens zo heel veel meer mout te pas dan bij pils. Voor de hoofdvergisting voegen de brouwers glucose toe, dat de gist volledig omzet in alcohol.
Volgens Beer Hunter Michael Jackson vergisten de brouwers hun Duvel in afzonderlijke vergistingskuipen met twee verschillende giststammen. Zo ontstaan twee basisbieren die uiteindelijk in een bepaalde verhouding worden vermengd. Het bier lagert een poos op een temperatuur van -2°C. Voor het afvullen voegen de brouwers een beetje gist toe van een van voornoemde giststammen en een beetje suiker. Zo kan het gefilterde bier hergisten op fles.
De hergisting komt op gang in verwarmde kelders op 24°C, waar het bier twee weken doorbrengt. Dan is de Duvel nog niet klaar voor de verkoop. Want aansluitend rijpt en stabiliseert het nog zes weken op lage temperatuur. Het is dus allerminst een loze kreet op de witte muur van de brouwerij in Puurs: “Ssst… Hier rijpt den Duvel”.
Proefnotitie
Een verhaal over de bierstijl Sterk Belgisch Blond loopt parallel met de bedrijfshistorie van brouwerij Duvel Moortgat. Maar wat je aan het einde van dit artikel zult vaststellen: daar eindigt het natuurlijk niet. Een belangrijke vraag die een antwoord verdient, is hoe het bier van de uitvinders van sterk blond smaakt.
Kijken
Het bier vloeit licht blond van kleur in het glas, afgetopt met een royale kraag van sneeuwwit mousse-achtig schuim. De schuimkraag is uitermate stabiel. Het bier eronder is niet helemaal helder, maar heeft tweeschijn. Niettemin kun je in het glas wel de levendige koolzuurbelletjes herkennen, ook zonder dat het op de bodem een mousseerpunt heeft.
Ruiken
In de geur vallen frisse toetsen met kenmerkende aroma’s van wat ik zelf omschrijf als ‘bierbitter’. Er zijn ook granige tonen van hele blonde mout die een beetje doen denken aan vers witbrood. De gist zorgt voor subtiele aroma’s: een tikje zoetig met vage herinneringen aan nagellak. En ergens speelt er nog iets mineraligs mee, wat ik herken uit droge champagne.
Proeven
De grondtoon in de smaak is fris droog met een mooie balans van pittig hopbitter, wat zoete mout en een afgemeten zuurtje. Er is iets heel ingetogen kruidigs. Discrete elegantie, die van alle kanten met elkaar in overeenstemming is. Mij nodigt het uit om een volgende slok te nemen.
Mondgevoel en afdronk
In dit bier zijn ook smaak en afdronk mooi in balans met elkaar. Duvel voelt prikkelend aan zonder al te nadrukkelijk aanwezig te zijn, laat staan plakkerig of droogtrekkend. De indruk die het achterlaat in de mond is zuiver en droog, heel plezierig. Maar ondanks dat het allemaal goed afgewogen is, is dit bier absoluut ook karaktervol.
Een persoonlijke noot tot slot
In al mijn subjectiviteit heb ik een poging gedaan om Victoria Strong Blond en Duvel zo objectief mogelijk te vergelijken, volgens de maatstaven die ik leerde in mijn bieropleiding. Niettemin kun je uit mijn proefnotities vast opmaken welke van de twee op mij de betere indruk maakte.
Een ongemakkelijk kennismaking
Het bier van AB InBev Belgium proefde ik voor het eerst toen het net op de markt was. Voor de research ten behoeve van mijn boek over alcoholvrij bier zomer 2020 had ik in Leuven kennis gemaakt met de makers. Het zijn de toegewijde brouwwetenschappers en voedingtechnologen die ook de 0.0-bieren van Leffe hebben ontwikkeld: gepassioneerde en kundige liefhebbers van bier. Liefhebber van sterk blond bier als ík ben, werd mijn nieuwsgierigheid geprikkeld toen ze vertelden over hun nieuwste creatie. Graag nam ik wat flesjes mee.
Toen ik hun Victoria proefde, voelde ik me teleurgesteld en ongemakkelijk. Dat bier toonde feilloos aan dat het zeker niet vanzelfsprekend is om een gerenommeerd bier dat al vijftig jaar wordt gebrouwen, naar de kroon te steken. Ik vermocht het niet die sympathieke en gastvrije mensen in Leuven te vertellen wat ik vond van hun bier. Was dat laf? Ik leef volgens de stelregel: if you don’t have anything nice to say, don’t say anything at all. Ik moet ze wel te goede houden: zo’n drie jaar na dato is hun sterke blonde bier wel iets verbeterd. Het klopt beter. Ik heb de indruk dat het makkelijker toegankelijk is dan het ‘origineel’ en daardoor voor een bepaalde categorie bierdrinkers interessant. Dat zijn natuurlijk niet de hardcore Duvel-fans.
Het bombardement
Ongemakkelijk voelt het ook als ik op de diverse sociale kanalen mensen zie getuigen van hun nieuwste ontdekking op het gebied van ‘speciaalbier’. Gezeten onder de door de globale grootbrouwer gesponsorde parasol op het terras. Met het gulschuimende bier uit het flesje of blikje waar op het etiket de barokke afbeelding prijkt van de aartsengel Michael.
Vooropgesteld: ik misgun geen elke bierliefhebber een eigen keuze. Maar ik denk dan toch: ze moesten eens weten.
Het kan geen kwaad om het verhaal achter dat bier onder de aandacht te brengen. Van een brouwerij waar de marketingafdeling met gestrekt been inkomt, maar tegelijk een beetje schielijk de strijd aangaat met (de) Duvel. Zich bedienend van een verhaal dat van een tragedie een overwinning maakt. Het bombardement van de Zonnekoning dat erin centraal staat, eindigde na drie rampzalige dagen. Ik ben benieuwd hoe lang het ‘bombardement’ van AB InBev beschoren is.
Een bier waar ik van houd, maar zeker niet het enige
Dit hele verhaal heeft nog een andere dimensie. Duvel is een bier waar ik van houd. Het smaakt naar vrijheid. Dat is een souvenir uit de tijd dat ik net op kamers ging. En ik me plots van de mogelijkheid bewust werd om op maandagavond af te spreken met vrienden in het café, om samen te genieten van een mooi glas Duvel.
Dat legde de grondslag voor mijn voorkeur voor sterk blond Belgisch bier. En deed me beseffen dat er dit genre nog veel meer vertegenwoordigers kent. Daarvan zijn er veel aanzienlijk minder goed. Maar ik heb ook een aantal leren kennen die zeker ook de moeite waard zijn en misschien wel beter.
Zeker de laatste jaren zijn er in België een aantal serieuze mededingers bijgekomen. »Moinette Blonde« van Brasserie Dupont of »Quintine Blonde« van Brasserie des Légendes kan ik van harte aanbevelen, maar ook »Hoogheid« van Vleesmeester Brewery of »Delveaux« van Brouwerij De Kroon. Door iemand wiens oordeelsvermogen ik hoog acht, hoor ik hoog opgeven over »Omer.Traditional Blond«. En naar verluidt, is ook »Martha Sexy Blonde« van Brew Society zeer de moeite waard. Zelf heb ik ook een zwak voor het excentrieke »Arabier« van De Dolle Brouwers.
Om ook ter zake doende Nederlandse stijlvoorbeelden niet onbenoemd te laten. Als je houdt van sterk blond, proef dan zeker ook eens »Extra Blond« van Duits & Lauret, Muifels »D’n Ossenkop« of »Cambier« van De Kroon op Leeuwarden.
Het is de moeite waard om ook al deze bieren eens te proeven naast het aloude Duvel, liefst blind. Ik ben benieuwd wat van zo’n experiment de uitkomst zou zijn.
Wat vind jij?
Sterk Belgisch Blond: Victoria vs Duvel: zit jij in kamp ‘Victoria’ of kamp ‘Duvel’? Of heb jij een ander favoriet bier in de stijl Sterk Belgisch Blond? Deel jouw tips in het commentaarveld onder dit artikel.
Leestips
Heb jij al kennis gemaakt met het Beste Bier van Nederland? Ontdek dit prijswinnende bier van de Gooische Bierbrouwerij.
Uit het archief. Ooit was dit het allereerste stuk wat ik schreef over bier. Het ging over Duvel.
Voorkeur voor Duvel. De Victoria gaf mij teveel een samentrekkend en zurig/droge nasmaak.
Duvel is wat verfrissender.
Ook graag de Omer, paar jaar geleden ontdekt en erg lekker. In België: Omer oe beter.
Verder regelmatig de Chouffe Blond, is wel wat zoeter, waardoor makkelijker te drinken.
Frisse biergroet!
De vroegere Hapkin gebrouwen in Kortemark benaderde het dichtst Duvel. Helaas in andere handen en verkloot.
Met heel veel plezier dit artikel gelezen, en dit als die-hard-Duvel-fan sinds 1981 (tidens verplichte legerdienst). Toeval of niet maar de hierboven genoemde alternatieven van Duvel heb ik ooit ook allen getest, zoals dat uiteindelijk ook hoort. Omer en Martha sexy blond vallen bij mij ook erg in de smaak, net zoals La Chouffe en Fagnes blond. Helaas voor Inbev durf ik Victoria zelfs geen alternatief, laat staan concurent noemen!
Ik heb begin jaren negentig veel Duvel gedronken en in mijn beleving was het toen meer een echte Duvel. Veel koppiger. Het schuim was ook veel steviger en romiger. Je moest toen echt voorzichtig inschenken en het schuim kon eindeloos blijven staan. Ben benieuwd of anderen dit ook zo herinneren.
Deze ervaring heb ik ook, je moest heel voorzichtig zijn met schenken. Ook was die toen naar mijn idee hoppiger..
Volmout bier is in mijn beleving niet alleen vrij van maïs en rijst, maar tevens wordt er geen suiker toegevoegd.
Mooi artikel, Duvel is mijn favoriet, maar ik mag Victoria ook graag drinken. Al was het maar voor de afwisseling. Vergelijkend met andere sterke blondes die ik gedronken heb vind ik Victoria wel ballen hebben. Doch niet zo groot als die van de Duvel.
Interessant wat je stelt over volmout-bieren. Volgens het criterium dat je stelt, zijn de meeste klassieke Belgische bieren geen volmoutbieren. Tiens… Zo leer je nog eens wat. 😉
Enneh… Afwisseling is altijd goed.
Ik mis in dit verhaal de Cornet, deze vind ik persoonlijk ook een erg lekker krachtig blond biertje. Wellicht dat deze onder een iets andere categorie behoort, maar ik zie het als tegenhanger van de Victoria.
Je hebt gelijk, ik denk dat Cornet ook binnen de kaders valt van sterk Belgisch blond. Zij het wel een exoot omdat in de smaak hout zo’n pregnante rol heeft. Daarom moeilijk te vergelijken met de collega’s.