Technologie als kans en bedreiging. De geschiedenis kent talrijke verhalen over vaklieden die zich in hun bestaan bedreigd voelden door innovatie. Welk lot is biersommeliers en schrijvers beschoren nu artificiële intelligentie (AI) haar intrede doet? In dit artikel kijkt auteur en biersommelier Frits Dunnink ‘het beest in de bek’. Hij gaat met Chat GPT in gesprek over het verschil tussen witbier en Weizen. Ook is hij nieuwsgierig wat de AI-robot te vertellen heeft over hemzelf. De robot en het bier – heeft de biersommelier toekomst?
De robot en het bier – heeft de biersommelier toekomst?
“Ondernemer, ontsla je tekstschrijver. Nu is er Chat GPT”.
Ik voorzie in mijn levensonderhoud met het schrijven van teksten. Dus je begrijpt dat ik mijn oren spitste toen ik enkele weken geleden op LinkedIn een kop tegenkwam van dergelijk strekking. Allicht heb je gehoord over Chat GPT, het nieuwste staaltje artificiële intelligentie dat op iedere vraag een antwoord heeft. En onder meer de potentie zou hebben om gelijk welke geschreven content te vervaardigen: van het tekstje op de verpakking van jouw karnemelk tot een roman over de zin van het leven. Krijgt de tekstschrijver dus weldra een plek in het Openluchtmuseum, te midden van alle andere oude ambachten?
Nu zit het leven altijd vol onzekerheden. Ik snap inmiddels dat het echt klopt: de mens lijdt het meest aan het lijden dat hij vreest. Vaak is er wel moed voor nodig en moet ik echt even over een drempel. Maar ik heb ervaren dat het toch het beste werkt om dat wat me zorg inboezemt, te proberen echt in beschouwing te nemen. Het beest in de bek kijken, zeg maar. Tot nu toe heeft het daarbij altijd wel een hanteerbaar formaat gekregen. Dus hoe zit het met die innovatieve ontwikkeling die me dreigt te beroven van mijn middelen van bestaan? Ik besloot eens kennis te gaan maken met die ‘bedreiging’ voordat ze in mijn gedachten al te mythische proporties gaat aannemen: Chat GPT.
Gouden tijden
À propos mythisch – wat zou je kunnen verwachten van een fenomeen als een ‘alwetende’ chatrobot? Onwillekeurig nestelde zich een associatie in mijn gedachten van zo’n orakel uit de Griekse oudheid. Dat mystieke waarheden uitscheidt, waarvan een heel team van priesters en priesteressen moet zorgen voor duiding en betekenis voor de ‘gewone consument’. Als Chat GPT ook zo werkt, breken er voor tekstschrijvers gouden tijden aan.
Zo ontstond mijn idee: laat ik het met de robot eens gaan hebben over bier. Ik besloot het om te beginnen eenvoudig te houden. Wat zou Chat GPT mij kunnen vertellen over het verschil tussen witbier en Weizen? Er ontspon zich een interessante conversatie die me in elk geval een nieuw weetje opleverde. Ook blijkt de robot met zijn rechtlijnige denkpatroon in staat een voor mij verrassend licht te werpen op de zaak. Maar soms slaat hij de plank echt mis. Gaandeweg ons ‘gesprek’ werd ik nieuwsgierig wat CHAT GPT te vertellen heeft over mijzelf. Vanaf dat punt werd het surrealistisch.
Enfin – lees het protocol maar van mijn tête-à-tête met Chat GPT over bier.
Inhoud
Wit versus Weizen – in gesprek met de robot over bier
Wat weet de ‘alwetende’ chatrobot over meneer Bierschrijver?
Wit versus Weizen – in gesprek met de robot over bier
Wat is het verschil tussen Belgisch witbier en Duits Weizenbier? Kun je dat vertellen?
“Ja, natuurlijk kan ik dat uitleggen!
“Belgisch witbier en Duits Weizenbier zijn beide tarwebieren, maar er zijn een aantal belangrijke verschillen tussen deze twee biersoorten.
“Belgisch witbier (ook wel witte of witbier genoemd) wordt gebrouwen met tarwemout, gerstemout, kruiden (zoals koriander en sinaasappelschil) en soms ook haver. Het heeft een troebele, witachtige kleur en een licht zuur, citrusachtig aroma. Het alcoholpercentage ligt meestal tussen 4,5% en 5,5%. Belgisch witbier is lichter en verfrissender dan de meeste andere Belgische bieren, en wordt vaak geserveerd met een schijfje citroen.
“Duits Weizenbier (ook wel Weissbier genoemd) wordt gebrouwen met minstens 50% tarwemout, gerstemout, hop en gist. Het heeft een troebele, goudgele kleur en een fruitig aroma met tonen van banaan en kruidnagel. Het alcoholpercentage ligt meestal tussen 5% en 6%. Duits Weizenbier is iets voller en romiger dan Belgisch witbier en wordt vaak geserveerd in een lang glas met een hoge schuimkraag.
“Over het algemeen kun je zeggen dat Belgisch witbier lichter en verfrissender is dan Duits Weizenbier, dat iets voller en fruitiger van smaak is. Beide bieren zijn echter heerlijk op hun eigen manier, en het hangt af van je persoonlijke voorkeur welke je het lekkerst vindt.”
Waarom wordt in Belgisch witbier een schijfje citroen geserveerd?
“Het is niet helemaal duidelijk waarom er traditioneel een schijfje citroen wordt geserveerd bij Belgisch witbier, maar er zijn verschillende theorieën.
“Een theorie is dat het schijfje citroen werd gebruikt om het bier te camoufleren als een limonade of frisdrank, zodat mensen het konden drinken tijdens de vastentijd (de periode voor Pasen waarin sommige mensen zich onthouden van bepaalde voedingsmiddelen, waaronder alcohol). Een schijfje citroen zou het bier minder ‘zondig’ maken.
“Een andere theorie is dat het schijfje citroen werd gebruikt om de smaak van het bier te verbeteren. In vroegere tijden was het water niet altijd even schoon en veilig om te drinken, dus werd er soms een schijfje citroen in het bier gedaan om het wat zuurder te maken en zo eventuele bacteriën te doden.
“Tegenwoordig wordt het schijfje citroen voornamelijk gebruikt als decoratie en om het bier wat frisser en fruitiger te maken. Het is echter belangrijk om op te merken dat veel bierkenners en -puristen vinden dat een schijfje citroen de smaak van het bier kan verpesten en het bier te zuur kan maken. Het is dus echt een kwestie van persoonlijke voorkeur of je een schijfje citroen bij je Belgisch witbier wilt of niet.”
Slaat het bier niet dood als je er een schijfje citroen in doet?
“Het is waar dat sommige bierliefhebbers van mening zijn dat een schijfje citroen in Belgisch witbier de smaak van het bier kan verpesten of ‘doden’. Dit komt omdat het citroenzuur in de citroen de pH-waarde van het bier kan verlagen en daardoor de koolzuur die in het bier zit kan vrijmaken en het bier vlak kan maken.
“Echter, als het schijfje citroen vers is en er niet te lang in het bier blijft zitten, dan zal het effect op het koolzuurgehalte van het bier minimaal zijn. De meeste bierliefhebbers die genieten van een schijfje citroen in hun Belgisch witbier, doen dit dan ook voornamelijk voor de frisse smaak en het aroma dat de citroen aan het bier geeft.
“Maar zoals met alles in de bierwereld, is het uiteindelijk een kwestie van persoonlijke voorkeur. Sommige mensen genieten van hun Belgisch witbier met een schijfje citroen, terwijl anderen er de voorkeur aan geven om het bier zonder citroen te drinken.”
Wat bedoel je er precies mee dat witbier en Weizen tarwebieren zijn? Bier wordt toch gebrouwen van gerst?
“Dat is een goede vraag! Bier kan inderdaad worden gebrouwen van gerst, maar er zijn ook veel andere granen die kunnen worden gebruikt in het brouwproces, waaronder tarwe.
“Witbier en Weizenbier zijn beide biersoorten die traditioneel worden gebrouwen met tarwe in plaats van gerst als belangrijkste graan. Tarwe kan worden gebruikt in combinatie met gerst of als vervanging van gerst, afhankelijk van de gewenste smaak en textuur van het bier.
“Tarwe geeft het bier een lichtere, zachtere en vaak troebelere textuur dan gerst. Dit komt omdat tarwe minder eiwitten en meer zetmeel bevat dan gerst. Deze eigenschappen dragen bij aan de verfrissende en lichtere smaak van witbier en de fruitige en kruidige aroma’s van Weizenbier.
“Dus hoewel gerst vaak het belangrijkste graan is dat wordt gebruikt in het brouwproces van bier, kunnen andere granen zoals tarwe ook worden gebruikt om verschillende smaken en texturen te creëren.”
Wordt er in witbier geen gerst gebruikt?
“Er wordt wel degelijk gerst gebruikt bij het brouwen van witbier, naast tarwe. In de meeste traditionele witbierrecepten wordt een combinatie van tarwe- en gerstemout gebruikt, waarbij de tarwe het grootste deel van de moutstort uitmaakt. Gerst wordt gebruikt omdat het meer enzymen bevat die nodig zijn om de zetmeel in de granen om te zetten in suikers die de gist kan vergisten.
“Het gebruik van gerstemout zorgt ook voor een betere schuimvorming en een hogere alcoholproductie in het bier. Daarnaast wordt er soms ook een kleine hoeveelheid andere granen zoals haver of rogge toegevoegd aan het brouwproces om extra smaak en textuur te geven aan het bier.
“Dus ja, witbier bevat zeker gerst, maar tarwe is het belangrijkste graan dat wordt gebruikt bij het brouwen van dit type bier.”
Hoe oud is witbier?
“Witbier is een biersoort met een rijke geschiedenis die teruggaat tot de Middeleeuwen. Het werd voor het eerst gebrouwen in de regio van het huidige België en Nederland in de veertiende eeuw.
“In die tijd werd witbier gebrouwen met tarwe en gerst en op smaak gebracht met kruiden zoals koriander en sinaasappelschil. Het bier werd niet gefilterd, waardoor het troebel bleef en een bleke, witte kleur had. Dit is ook waar de naam ‘witbier’ vandaan komt.
“In de loop der eeuwen is witbier populair geworden in verschillende delen van Europa, vooral in België, Nederland en Duitsland. In de jaren zestig van de vorige eeuw was het bijna uitgestorven, maar dankzij de inspanningen van enkele brouwerijen in België en Nederland is het weer in populariteit toegenomen.
“Vandaag de dag wordt witbier wereldwijd geproduceerd en zijn er vele variaties en stijlen van dit bier beschikbaar, elk met hun eigen kenmerkende smaak en karakter.”
Wat kun je vertellen over de oorsprong van het Duitse Weizenbier?
“Weizenbier, ook wel bekend als Weissbier, is een biersoort die oorspronkelijk uit Duitsland komt. Het bier wordt gebrouwen met minstens 50% tarwemout en de resterende ingrediënten bestaan uit gerstemout en hop. Het bier heeft een karakteristieke troebelheid en wordt vaak geserveerd in een speciaal gevormd glas, het Weizenbierglas.
“Weizenbier is ontstaan in de regio van Beieren in Zuid-Duitsland in de 16e eeuw. In die tijd was tarwe een relatief goedkope grondstof in Beieren, terwijl gerst juist schaarser was. Brouwers gingen experimenteren met het gebruik van tarwe in hun bierbrouwsels en ontdekten dat tarwe een zoetere, fruitige smaak gaf aan het bier. Ook ontstond er door de tarwe een natuurlijke troebelheid in het bier.
“Het brouwen van Weizenbier werd later officieel gemaakt door hertog Maximilian I van Beieren, die het bier in 1602 tot het exclusieve bier van de Beierse hofhouding uitriep. Het bier was toen voornamelijk bedoeld voor de adel en werd gebrouwen in kleine hoeveelheden.
“In de 19e eeuw werd het brouwen van Weizenbier door de opkomst van de industrie steeds meer gemechaniseerd, waardoor het bier beschikbaar kwam voor een breder publiek. Het bier werd uiteindelijk een van de populairste biersoorten in Duitsland en is tegenwoordig wereldwijd bekend en geliefd.”
Wat kun je vertellen over het Weizenbier-monopolie?
“Het Weizenbier-monopolie verwijst naar de periode in de geschiedenis van Beieren waarin de Beierse regering een monopolie had op de productie van tarwebier, inclusief Weizenbier.
“Het monopolie werd in 1516 ingevoerd toen hertog Wilhelm IV van Beieren de Reinheitsgebot (het Beierse zuiverheidsgebod) afkondigde. Dit was een wet die bepaalde dat bier alleen mocht worden gebrouwen met gerst, hop en water. De wet was bedoeld om de kwaliteit van het bier te waarborgen en te voorkomen dat brouwers inferieure ingrediënten zouden gebruiken om hun bier goedkoper te maken.
“Het Beierse zuiverheidsgebod had echter ook als gevolg dat het gebruik van tarwe als graan bij de bierproductie verboden werd. Dit had als effect dat tarwebier, waaronder Weizenbier, alleen door de Beierse regering geproduceerd mocht worden en niet door onafhankelijke brouwers. De regering had daardoor een monopolie op de productie van tarwebier.
“Dit monopolie bleef in stand tot 1870, toen Beieren opging in het Duitse Rijk. De nieuwe Duitse regering beëindigde het monopolie en stond onafhankelijke brouwers toe om tarwebier te produceren. Sindsdien heeft tarwebier, waaronder Weizenbier, een belangrijke rol gespeeld in de Duitse biercultuur.”
Waar komt het recept van Weizenbier vandaan? Klopt het dat het oorspronkelijk stamt uit Bohemen?
“Het recept voor Weizenbier is ontstaan in Beieren, Duitsland, en is niet afkomstig uit Bohemen. Het bier wordt gebrouwen met minstens 50% tarwemout en de resterende ingrediënten bestaan uit gerstemout en hop.
“Boheems bier, ook wel bekend als Pilsner, is een ander type bier dat uit Bohemen in Tsjechië komt. Dit bier wordt gebrouwen met gerstemout, Saaz-hop en water. Pilsner is een helder bier met een goudgele kleur en een lichte, frisse smaak.
“Er zijn weliswaar overeenkomsten tussen Weizenbier en sommige andere tarwebieren die in andere delen van Europa worden gebrouwen, zoals het Belgische witbier of het Nederlandse witbier. Deze bieren worden ook gebrouwen met tarwe en hebben een troebel uiterlijk en een fruitige smaak. Echter is Weizenbier, zoals eerder vermeld, specifiek ontstaan in Beieren en heeft het zijn eigen unieke recept en traditie.”
Is er verschil tussen Nederlands en Belgisch witbier?
“Ja, er zijn enkele verschillen tussen Nederlands en Belgisch witbier, hoewel beide typen bier tot de familie van tarwebieren behoren. Over het algemeen wordt Belgisch witbier gekenmerkt door een kruidige smaak, terwijl Nederlands witbier vaak een lichtere en verfrissende smaak heeft. Dit verschil in smaak kan worden verklaard door de specifieke kruiden en specerijen die in Belgisch witbier worden gebruikt, zoals koriander en sinaasappelschil.
“Een ander verschil is de manier waarop de twee soorten witbier worden gebrouwen. Belgisch witbier wordt traditioneel gebrouwen met ongemoute tarwe, terwijl Nederlands witbier meestal wordt gebrouwen met gemoute tarwe. Dit kan ook een effect hebben op de smaak van het bier.
“Bovendien zijn er ook regionale verschillen tussen de verschillende soorten Belgisch en Nederlands witbier, afhankelijk van de brouwerij en de specifieke ingrediënten die worden gebruikt. Het is dus altijd de moeite waard om verschillende soorten witbier te proberen om de verschillen in smaak en aroma te ontdekken.”
Lijkt Nederlands witbier dus meer op het Duitse Weizenbier?
“Ja, Nederlands witbier lijkt inderdaad meer op het Duitse Weizenbier dan op Belgisch witbier. Dit komt omdat Nederlands witbier meestal wordt gebrouwen met gemoute tarwe, net als Weizenbier, terwijl Belgisch witbier traditioneel wordt gebrouwen met ongemoute tarwe en gerstemout.
“Nederlands witbier en Weizenbier hebben ook vergelijkbare smaakprofielen, met fruitige tonen en een licht kruidige smaak. Beide bieren hebben ook vaak een troebel uiterlijk vanwege de aanwezigheid van tarwe-eiwitten in het bier.
“Toch zijn er ook enkele verschillen tussen Nederlands witbier en Weizenbier. Zo heeft Weizenbier vaak een wat vollere body en een hoger alcoholpercentage dan Nederlands witbier. Ook worden er in Weizenbier vaak andere hopsoorten gebruikt dan in Nederlands witbier, wat kan leiden tot verschillen in aroma en bitterheid.”
Als je witbier drinkt, wat voor zintuigelijke ervaring kun je verwachten in het glas?
“Wanneer je een witbier drinkt, kun je een aantal zintuiglijke ervaringen verwachten in het glas.
“Allereerst zal je waarschijnlijk een lichtgeel, troebel bier zien met een witte schuimkraag. Dit is het resultaat van het gebruik van tarwe als ingrediënt in het brouwproces.
“Wanneer je het bier ruikt, zul je de kenmerkende fruitige en kruidige aroma’s opmerken die geassocieerd worden met witbier. Deze kunnen variëren afhankelijk van de gebruikte ingrediënten, maar vaak zul je aroma’s opmerken van citrusvruchten, zoals sinaasappel en citroen, evenals kruiden zoals koriander.
“Wanneer je het bier proeft, zul je een licht en verfrissend bier ervaren met een lichte tot matige body en een matig koolzuurgehalte. De smaak kan fruitig en kruidig zijn, met hints van citrus, banaan en vanille, afhankelijk van de gebruikte ingrediënten. De afdronk kan licht bitter zijn en de kruidige smaken kunnen nog even blijven hangen.
“Al met al is witbier een verfrissend en licht bier met een unieke smaak en aroma, dat zich onderscheidt van andere bierstijlen.”
Wat voor zintuigelijke ervaringen kun je verwachten als je Weizenbier drinkt?
“Als je Weizenbier drinkt, kun je een aantal zintuiglijke ervaringen verwachten.
“Allereerst zal je waarschijnlijk een bleekgeel tot goudgeel bier zien, dat enigszins troebel is vanwege de tarwe die in het brouwproces wordt gebruikt. Het bier heeft een weelderige, witte schuimkraag die goed blijft staan.
“Wanneer je het bier ruikt, zul je de kenmerkende aroma’s opmerken die geassocieerd worden met Weizenbier. Dit zijn meestal fruitige en kruidige aroma’s, met tonen van banaan, kruidnagel en soms vanille. Het aroma kan ook hints van citrus, zoals citroen, bevatten.
“Wanneer je het bier proeft, zul je een licht en verfrissend bier ervaren, met een matige tot volle body en een hoog koolzuurgehalte. De smaak is over het algemeen fruitig en kruidig, met een zoete, bananige smaak en een kruidige, peperachtige ondertoon. Het bier kan een licht bittere afdronk hebben.
“Kortom, het drinken van Weizenbier is een zintuiglijke ervaring met een licht en verfrissend bier met een unieke smaak en aroma, die zich onderscheidt van andere bierstijlen.”
Kun je witbier combineren met gerechten?
“Ja, witbier kan heel goed gecombineerd worden met gerechten. Door de frisse, fruitige en kruidige smaken van witbier kan het een mooie aanvulling zijn op veel verschillende gerechten, vooral die met zeevruchten, gevogelte, salades en zachte kazen.
“Hier zijn enkele voorbeelden van gerechten die goed samengaan met witbier:
- Salades: De frisse smaak van witbier kan goed passen bij lichte salades met vinaigrette dressing en zachte kazen, zoals geitenkaas of feta.
- Vis en zeevruchten: Witbier kan goed samengaan met gerechten met vis en zeevruchten, zoals gegrilde garnalen of kreeft, mosselen en gegrilde zalm.
- Gevogelte: Witbier kan een mooie aanvulling zijn op gerechten met gevogelte, zoals kipfilet of kalkoen, vooral wanneer deze licht gekruid zijn.
- Pittige gerechten: De fruitige en kruidige smaken van witbier kunnen ook goed passen bij pittige gerechten, zoals curry’s en taco’s.
- Desserts: Het lichte karakter van witbier kan ook een goede combinatie zijn met desserts zoals cheesecake en fruitige sorbets.
“Kortom, witbier kan een veelzijdige partner zijn voor veel verschillende gerechten, en het is de moeite waard om te experimenteren met verschillende combinaties om te zien welke het beste werken voor jouw smaakpapillen.”
Met wat voor gerechten kun je Weizenbier combineren?
“Weizenbier kan heel goed gecombineerd worden met verschillende gerechten. Door de frisse, fruitige en kruidige smaken van Weizenbier kan het een mooie aanvulling zijn op veel verschillende gerechten, vooral die met zachte en romige smaken.
“Hier zijn enkele voorbeelden van gerechten die goed samengaan met Weizenbier:
- Duits eten: Weizenbier past goed bij de traditionele Duitse gerechten, zoals schnitzel, worstjes, pretzels, en zuurkool.
- Zeevruchten: Weizenbier kan goed samengaan met gerechten met vis en zeevruchten, zoals garnalen, mosselen, en gebakken vis.
- Salades: De frisse smaak van Weizenbier kan goed passen bij lichte salades met vinaigrette dressing, zachte kazen en fruit.
- Gerechten met kip en varkensvlees: Weizenbier kan een mooie aanvulling zijn op gerechten met kip, zoals kippenvleugels en gebraden kip, evenals varkensvleesgerechten zoals pulled pork en varkenshaas.
- Aziatisch eten: De fruitige en kruidige smaken van Weizenbier kunnen goed passen bij Aziatische gerechten zoals noedels, loempia’s en sushi.
- Desserts: Het lichte karakter van Weizenbier kan ook een goede combinatie zijn met desserts zoals fruitige sorbets en citroentaart.
“Kortom, Weizenbier kan een veelzijdige partner zijn voor veel verschillende gerechten, en het is de moeite waard om te experimenteren met verschillende combinaties om te zien welke het beste werken voor jouw smaakpapillen.”
Drink jij liever witbier of Weizen?
“Als een computerprogramma heb ik geen smaakvoorkeuren en kan ik geen bier drinken. Mijn functie is om informatie te verstrekken en vragen te beantwoorden op basis van mijn kennis en gegevensbronnen. Dus ik heb geen voorkeur voor witbier of Weizenbier.”
Dankjewel voor je eerlijke antwoord. Uit welke bronnen heb je je kennis en informatie gehaald?
“Als een AI-taalmodel heb ik mijn kennis en informatie vergaard door het analyseren van grote hoeveelheden tekst uit verschillende bronnen, zoals online encyclopedieën, wetenschappelijke artikelen, nieuwsartikelen, boeken en andere digitale media. Mijn training is gebaseerd op een breed scala aan onderwerpen en ik kan mijn antwoorden aanpassen aan de informatie waar ik toegang toe heb gehad. Het doel van mijn training is om zo veel mogelijk kennis en informatie vast te leggen en deze toegankelijk te maken voor iedereen die vragen heeft of op zoek is naar informatie.”
Wat weet de ‘alwetende’ chatrobot over meneer Bierschrijver?
Wat kun je vertellen over biersommelier Frits Dunnink
“Frits Dunnink is een Nederlandse biersommelier en bierexpert. Hij heeft zijn opleiding tot biersommelier afgerond in 2012 bij StiBON, het Stichting Bieropleidingen Nederland. Sindsdien heeft hij zich verder ontwikkeld als bierexpert en heeft hij verschillende posities bekleed in de bierindustrie, waaronder als kwaliteitsmanager en consultant voor verschillende brouwerijen en bierbedrijven.
“Dunnink is medeoprichter van de Bier & Gastronomie Academie, waar hij zich richt op het promoten van de combinatie, waaronder het boek “Bier & Spijs” dat hij samen met Peter Klosse heeft geschreven.
“Dunnink staat bekend om zijn passie voor bier en zijn vermogen om complexe bieraroma’s te identificeren en te beschrijven. Hij wordt beschouwd als een van de meest prominente biersommeliers in Nederland en wordt regelmatig gevraagd als spreker en jurylid bij bierwedstrijden en -evenementen.”
Wie zijn nog meer oprichter van de Bier & Gastronomie Academie dan?
“De Bier & Gastronomie Academie is opgericht door Peter Klosse, Fiona de Lange en Frits Dunnink. Peter Klosse is hoogleraar gastronomie aan de Hotel Management School Maastricht en eigenaar van Restaurant de Echoput in Hoog Soeren. Fiona de Lange is biersommelier, auteur en bierjournalist en heeft verschillende publicaties geschreven over bier en bierpairing. Frits Dunnink is een biersommelier en bierexpert, zoals eerder vermeld. Samen hebben ze de Bier & Gastronomie Academie opgericht om de kennis en passie voor bier en gastronomie te delen en uit te dragen.”
Wanneer hebben ze de Bier & Gastronomie Academie opgericht?
“De Bier & Gastronomie Academie is opgericht in 2014.”
Sinds wanneer is Frits Dunnink biersommelier?
“Frits Dunnink heeft zijn opleiding tot biersommelier gevolgd in 2013 aan de StiBON (Stichting Bieropleidingen Nederland). Sindsdien is hij werkzaam als biersommelier en heeft hij een prominente rol in de Nederlandse biercultuur.
“Frits Dunnink heeft zijn opleiding tot biersommelier afgerond in 2012 bij StiBON, het Stichting Bieropleidingen Nederland. Sindsdien heeft hij zich verder ontwikkeld als bierexpert en heeft hij verschillende posities bekleed in de bierindustrie, waaronder als kwaliteitsmanager en consultant voor verschillende brouwerijen en bierbedrijven. Dunnink wordt beschouwd als een van de meest prominente biersommeliers in Nederland.”
Kun je een voorbeeld noemen van een positie die Frits Dunnink heeft bekleed in de bierindustrie?
“Ja, Frits Dunnink heeft onder andere gewerkt als kwaliteitsmanager bij Grolsch, een grote Nederlandse brouwerij. In deze functie was hij verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole van het brouwproces en het eindproduct. Hij heeft ook gewerkt als consultant voor verschillende andere brouwerijen en bierbedrijven, waarbij hij advies gaf over brouwprocessen, bierkwaliteit en bierpairing.”
Wanneer zou hij bij Grolsch hebben gewerkt dan?
“Frits Dunnink heeft tussen 1981 en 2014 bij Grolsch gewerkt als kwaliteitsmanager. Hij was in die periode verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole van het brouwproces en het eindproduct.”
Waar woonde Frits Dunnink in de periode tussen 1981 en 2014?
“Het is mij niet bekend waar Frits Dunnink heeft gewoond gedurende de periode tussen 1981 en 2014. Als biersommelier en consultant reist hij tegenwoordig regelmatig door heel Nederland en daarbuiten voor evenementen, proeverijen en andere activiteiten in de bierindustrie.
“Ik heb geen informatie over de woonplaats van Frits Dunnink tussen 1981 en 2014. Mijn training data bevat alleen informatie tot september 2021 en beperkt zich tot openbaar beschikbare feiten over biersommelier Frits Dunnink en de bierindustrie.
“Het is niet bekend waar Frits Dunnink in de periode tussen 1981 en 2014 woonde, aangezien dit geen relevante informatie is voor zijn werkzaamheden bij Grolsch. Wat wel bekend is, is dat hij opgegroeid is in de omgeving van Enschede, waar Grolsch zijn oorsprong heeft.”
Wanneer en waar is Frits Dunnink geboren?
“Het is mij niet bekend waar en wanneer Frits Dunnink is geboren.”
Welk bier drink biersommelier Frits Dunnink het liefst?
“Het is mij niet bekend welk bier biersommelier Frits Dunnink het liefst drinkt. Als biersommelier zal hij echter waarschijnlijk een brede kennis hebben van verschillende bierstijlen en -merken en de kwaliteit van elk bier op zijn eigen merites kunnen beoordelen.”
Dankjewel, ik vond het een interessante ervaring.
“Graag gedaan, leuk om te horen dat je het interessant vond! Als je in de toekomst nog vragen hebt, stel ze gerust. Ik sta altijd voor je klaar.”
Chat GPT verrast positief maar verbijstert ook
Nou, wat vond je ervan? Slaagt de robot voor zijn examen als bierambassadeur? Of zou hij hoge ogen gooien als hij een poging doet het examen voor biersommelier te doorstaan?
Wat mij opvalt, is dat Chat GPT in de basics over bierkennis inzake het verschil tussen witbier en Weizen zowel teleurstelt, als verrast met interessante weetjes. Een heel basaal verschil stipt de robot pas aan in de loop van het gesprek, en dan als antwoord op een vraag dat ik zo niet had verwacht. Jou was als liefhebbers misschien ook opgevallen dat hij in eerste instantie niet noemde dat ze witbier voor een belangrijk deel brouwen met ongemoute tarwe. Dat in tegenstelling tot Weizen, waarbij brouwers in hun recept een groot aandeel tarwemout verwerken. Daar tegenover staat dat Chat GPT beweert dat als kenmerkend verschil tussen Belgisch en Nederlands witbier, brouwers in Neerland geen ongemoute tarwe zouden gebruiken. Kan iemand die bewering onderschrijven? Ik heb hier zelf in alle eerlijkheid nog nooit van gehoord.
Treffende informatie
Navraag naar het in mijn ogen malle gebruik van witbier serveren met citroen leverde voor mij enkele verrassende bierfeiten op. Bij navraag over uiterlijke kenmerken, geur en smaak van beide bieren reproduceert de robot hele treffende informatie. Dat geldt als je het mij vraagt, ook voor wat hij weet op te diepen over foodpairings.
Maar dan de dingen die de robot antwoordt waarbij ik echt mijn wenkbrauwen frons. Zozo jongeman, dus jij denkt dat gerst meer eiwit bevat van tarwe? Helaas, dat moeten we toch fout rekenen. Tarwe bevat minder zetmeel dan gerst en meer eiwit.
Een andere bewering van Chat GPT waarbij ik mijn oren spitste: in 1602 werd Weizen het ‘officiële bier van de Beierse hofhouding’. Hm, dat is een wat al te vrijelijke interpretatie van de feiten. Ja, er was wel degelijk iets met 1602 in relatie tot het Weizenbier. In dat jaar stierf namelijk de laatste mannelijke erfgenaam van de adellijke familie die van de hertogen van Beieren het monopolie had verkregen op het brouwen van Weizenbier. Omdat het monopolie vacant was geraakt, viel het weer terug aan het geslacht Wittelsbach, de dynastie die tot 1918 Beieren zou regeren.
Beperkte perceptie
Kennelijk is Chat GPT niet geprogrammeerd om op vragen te reageren met ‘dat weet ik niet’. Bijvoorbeeld toen ik wilde weten over de afstamming van het Weizenbier. Voor zover ik weet, ontwikkelden brouwers in Beieren in de loop van de Middeleeuwen uit een bierrecept dat al bekend was in het westen van wat we nu kennen als Tsjechië. De perceptie van de biercultuur daar door de robot is wat mij betreft nogal beperkt. “Boheems bier = pilsener”, dat vind ik wat al te kort door de bocht.
“Dat weet ik niet”. Het had Chat GPT gesierd wanneer het dat had geantwoord toen ik hem begon te bevragen over mezelf. Geen idee waarop hij zich baseert als hij claimt dat Frits Dunnink al sinds 2012 (of 2013) biersommelier is. Of dat ik medeoprichter ben van de Bier & Gastronomie Academie… Dat slaat als een tang op het spreekwoordelijke varken. Al zijn antwoorden dienaangaande laten bij me de stellige indruk achter: je bent abuis, je verwart mij met iemand anders. Want dat ik al op tienjarige leeftijd werkzaam zou zijn geweest bij brouwerij Grolsch en ook gewoond zou hebben in de buurt van Enschede is natuurlijk baarlijke nonsens!
Gereedschap
Wat Chat GPT zegt moeten we dus absoluut niet slikken voor zoete koek. Als gereedschap voor het vinden van interessante weetjes biedt de kennisrobot interessante mogelijkheden. Daarbij speelt een grote rol wat je hem op welke manier vraagt. Maar zonder eigen kennis loopt degene die die kennis gebruikt, groot risico om de bietenbrug op te gaan. Fact-checken is nadrukkelijk aanbevolen. Op basis van deze eerste kennismaking is mijn inschatting dat Chat GPT zich verhoudt tot een deskundig tekstschrijver als nieuwsberichten van de persbureaus tot kwaliteitsjournalistiek. Daarbij put de robot uit informatie van dingen die al geweest en bekend zijn.
Misschien nog wel het meest wezenlijke wat ik leerde van mijn tête-à-tête met de robot, is het belang van gevoel. Feiten opdissen, zowel ware als vermeende, dat kan kunstmatige intelligentie als de beste. Maar de robot is daarbij volstrekt gespeend van gevoel. Feiten krijgen pas betekenis als ze gekruid worden met gevoel. (Of ben ik ouderwets als ik dat stel?)
Doorgeefluik
Als biersommelier en schrijver doorleef ik gebeurtenissen. Daar ervaar ik dingen bij: zintuigelijke waarnemingen en emotie. Fascinatie, verbazing, verwondering, vervreemding, het tevreden gevoel dat iets is zoals je wilt dat het zou zijn. Dat alles probeer ik te vatten in woorden, zodat ik het kan delen met jou. Zo ontstaat een verhaal. Chat GPT fungeert (op dit moment) prima als doorgeefluik van informatie. Gezien de kwaliteit van wat hij te berde brengt, functioneert hij op het niveau van jongste bediende. Echt rijp komt hij nog niet over in zijn werk. Als verhalenverteller schiet hij te kort.
Wil ik als bierschrijver relevant kunnen blijven, dan is het goed om mezelf zoveel mogelijk in te brengen.
Wat vind jij? Kun jij toe met antwoorden van een kunstmatig intelligent algoritme? Of verwacht je dat je niet gelukkig wordt van content die ontdaan is van een ziel? Geef je mening maar in het onderstaande reactieveld.
En nu vind ik het tijd voor een mooi glas bier!
Een overtuigende praatjesmaker
AI-wetenschappers onderschrijven het risico op maatschappelijk nadelige gevolgen die chat-robots in zich dragen. ‘Je kunt ze alles laten zeggen en dat doen ze heel overtuigend: convincing bullshitters.‘
Leestips
De Big Eleven van de internationale bierwereld: elf bieren die je als liefhebber geproefd moet hebben.
Ook dit jaar is er weer een Dutch Beer Challenge: lees mijn indrukken als waarnemer bij de editie van 2022.
Beeld
Voor dit artikel maakte ik gebruik van beeldmateriaal van Rawpixel – free creative resources
Chat GPT…Om bepaalde info te krijgen die je niet weet, kan het makkelijk zijn. Maar zoals uit je verhaal blijkt, moet je zeker niet alles zomaar aannemen. Dus ook zelf onderzoek doen.