Via Bierschrijver.nl krijg je met een zekere regelmaat een kijkje achter de schermen van de bierwereld in de Lage Landen. Achter deuren die normaal gesproken voor liefhebbers gesloten blijven. Zo was ik onlangs in Brussel, waar ik een bezoek bracht aan het gildehuis van de Belgische Brouwers op de Grote Markt. Ik was er uitgenodigd voor de presentatie van een zestal, eenmalige bieren. Lees het verhaal van een collab in zesvoud: Brewmance Mash of the Classics.
Brewmance Mash of the Classics
De Belgische bierwereld heeft de naam behoudend te zijn. Dat is allicht het gevolg van een sterk ontwikkelde brouwcultuur, die zorgt voor een breed gedragen bewustzijn: “Dit is hoe we de dingen doen.” In Nederland is de brouwcultuur meer in ontwikkeling, wat in zichzelf niet per se beter of slechter is. (Die Nederlandse brouwcultuur is per slot van rekening pas sinds de afgelopen veertig jaar weer gaan groeien.) Het maakt dat Nederlandse brouwers makkelijker meegaan in nieuwe trends, er was immers bijna niks om op terug te vallen. Behalve wellicht inspirerende voorbeelden vanuit het Belgische brouwen.
Dat neemt niet weg dat er in de Belgische bierwereld wel degelijk innovatieve dingen gebeuren. Wat mij fascineert is dat die innovatie dikwijls voortkomt vanuit zorgvuldig gecultiveerde traditie. Een treffend voorbeeld is de samenwerking van een aantal gerenommeerde Belgische brouwerijen, waar dit artikel over gaat. Het bracht een zestal in essentie klassieke bieren voort, die je in deze vorm nooit meer zult tegenkomen. De West-Vlaamse microbrouwer Jef Pirens is de bedenker van deze ‘once in a lifetime experience’. Ik was dan ook vereerd toen hij me uitnodigde om bij de feestelijke gelegenheid aanwezig te zijn, waarbij de vruchten van een bijzondere samenwerking ten doop werden gehouden.

De Brewmance van Jef Pirens
Twee brouwers die samenwerken, dat kom je in de bierwereld natuurlijk wel vaker tegen. Voor dit fenomeen is er ook aan afzonderlijk woord: collab. Dat kent zijn oorsprong in het land waar dit soort brouwsamenwerkingen is ‘uitgevonden’: The States. Het is afgeleid van collaboration. In het Nederlands taalgebied een begrip dat nog steeds een zekere negatieve lading aankleeft, betekent het in het Engels ‘gewoon’ samenwerking.
Met het project Mash of the Classics initieerde brouwer Pirens in feite zes collabs in serie. Hij strikte zes grote spelers uit de wereld van onafhankelijke Belgische brouwerijen, die bij hem elk een eigen bier kwamen brouwen. De locatie in kwestie is Pirens’ eigen brouwerij »D’Oude Maalderij« in Emelgem. Het voorbije jaar werkte hij hard achter de schermen om zijn project ‘Mash of the Classics’ te realiseren. “Geheel nieuw is het niet, maar nu is de schaal helemaal anders”, legt Pirens uit. “Vorig jaar heb ik met zes kleinere brouwers als Alvinne en ’t Verzet ‘Mash of the Titans’ uitgewerkt. De formule was dezelfde als hetgeen dat ik nu hanteer: de brouwers creëren met mij een nieuw recept en komen dan elk om beurt dit eigen bier bij en met mij brouwen.”

Meer chauvinisme voor Belgisch bier
Het uitgangspunt voor de samenwerking is volgens Pirens eenvoudig: “Samen onze rijke Belgische biercultuur promoten. Tonen dat concurrentie geen factor is en dat we samen mooie dingen kunnen maken. Met als uiteindelijk doel: meer chauvinisme creëren voor het merk ‘Belgisch Bier’. Waar we bij het vorige project de uitgesproken bierkenners in gedachten hadden, mikken we nu op de liefhebber. Iemand die graag een lekker glas bier drinkt, maar er niet noodzakelijk alles van weet.”
Jef Pirens had al van bij de start een verlanglijstje van gekende brouwers in gedachten. “En ik ben blij dat ze mee de sprong gewaagd hebben”, zegt hij. “Het was niet altijd eenvoudig om hen te benaderen, laat staan overtuigen. Een mailtje volstaat niet. Gelukkig kon ik de nodige contacten leggen via de Gilde der Belgische Brouwers, waar ik ook lid van ben. Zo trok ik op een dag mijn stoute schoenen aan en vroeg ik na een bijeenkomst aan Frank Boon van de gelijknamige brouwerij om samen een pint te gaan drinken. Zo kon ik hem rustig alles uitleggen.”
Uit hun comfortzone treden
Naast Boon doen ook Het Anker, De La Senne, Dilewyns (Vicaris), Lupulus en Het Nest mee. “Brouwerijen met een reputatie. Dan is het uiteraard fijn te merken dat ze mee op de kar willen springen”, vertelt Jef Pirens niet zonder trots. “Met elk van hen heb ik een recept ontwikkeld, met als voorwaarde dat het iets moest zijn waarmee ze uit hun comfortzone treden. Een bier dat nog niet in hun gamma zit, maar er wel een knipoog naar geeft. Zo gaat Boon voor een English Porter van 5 %, omdat die ver staat van de geuzes en lambieks die ze er normaal maken. Tarwe, waar Boon als lambiekbrouwer mee werkt, zit normaal niet in een porter. Dat hebben we er nu wel in verwerkt. Met Vicaris brouwde ik dan weer een witbier, waar normaal een zeste van sinaas en koriander in zit. Maar wij voegden daar gedroogde kruiden als citroenverbana en bergamot aan toe. Een artisanale én authentieke benaderingen van klassiekers.”
Je bent natuurlijk ook nieuwsgierig naar de andere collab-bieren. Met Brasserie de la Senne uit Brussel ontwikkelde Jef Pirens een traditionele saison waarbij Noorse boerderijgist kveik zorgt voor de omzetting van suikers in alcohol, koolzuur, geur en smaak. Waarbij de Brusselse brouwers tot hun fascinatie en ook wel schrik vaststelden dat die combinatie zorgde voor een temperatuur van 38°C in de vergistingstank. Met de Ardeense brouwerij Lupulus kwam een Double IPA tot stand met ‘excessieve’ hopgiften: bij het koken, in de whirpool en bij de lagering. Waarbij het feit dat een Waalse en een Vlaamse brouwerij gebroederlijk de taalgrens slechten, in zichzelf al bijzonder en sympathiek is.
Bezegeling
Brouwerij Het Anker ken je van de Gouden Carolus-bieren. Ze is thuis op een plek in de binnenstad van Mechelen waar al sinds 1471 wordt gebrouwen. Voor Mash of the Classics maakte Het Anker samen met Jef Pirens een oerversie van een klassiek Belgisch sterk blond. De samenwerking met Het Nest uit Turnhout tot slot leverde een Spéciale Belge op die door de toevoeging van uitgesproken Belgische hoppen verrassende extra pit heeft gekregen. Of hebben beide brouwerijen en passant een compleet nieuwe bierstijl uitgevonden: de Spéciale Belge IPA? Ter bezegeling van hun Brewmance hebben alle zeven deelnemende brouwerijen hun kroonkurken op een hoop gegooid. Alle flesjes werden bij het afvullen vervolgens willekeurig van een dop voorzien.

Mash of the Classics is begin december in een (handgenummerde) oplage van 3000 sixpacks op de markt gekomen. De zes bieren zijn stuk voor stuk het proeven waard, want ze getuigen van vakmanschap. Daarnaast vond ik het interessant om de smaak te ontdekken van een bier dat tot stand is gekomen in een soort jamsessie van twee brouwerijen. De bieren zijn niet strak doorgecomponeerd, zoals bieren volgens recepten die al jaren worden gebrouwen. Ze zijn nog een beetje ruw aan de randjes. En geven zo ook aan de bierkenner een boeiend inzicht achter de coulissen van hoe brouwers bier ontwikkelen.
Mash of the Classics is ook in Nederland op beperkte schaal verkrijgbaar bij de betere bierwinkel. De distributie regelt Elings Craftbeer Company.
Credits
Voor dit artikel heb ik een aantal foto’s (met haar toestemming) gebruikt van Nathalie Verdonschot. Met een warm kloppend hart voor bier brengt zij liefhebbers virtueel en in real time bij elkaar via de Facebook-community Bierliefhebbers 2.0.
Wie is Jef Pirens?
Van brouwer Jef Pirens ga je de komende jaren nog het een en ander horen: ook in Nederland. En jij kunt zeggen dat je op Bierschrijver.nl als eerste over hem hebt gelezen. Ik maakte afgelopen zomer kennis met de man die niet alleen de Belgische bierwereld opschudt maar ook in zijn eentje een ter zake doende microbrouwerij bestiert. Brouwers met meer energie, vastberadenheid en talent om hun stiel beter en beter onder de knie te krijgen dan Jef Pirens, vind je niet veel. Zijn brouwerij D’Oude Maalderij bouwde hij eigenhandig op. Een blanco canvas in een loods achter een voormalige bloemenwinkel, in het West-Vlaamse Izegem.
Maak kennis met Frankie
Allicht heeft elke brouwer een warme band met zijn of haar brouwhuis. Maar hoeveel brouwerijen ken jij waar de installatie ook echt een naam heeft? Maak kennis met ‘Frankie’. Die naam dankt hij aan het feit dat hij nauwgezet werd samengesteld uit onderdelen van andere RVS installaties. De vergelijking met het ‘monster van Frankenstein’ was je niet ontgaan. De bieren die je van D’Oude Maalderij kunt proeven, zijn ongefilterd en niet gepasteuriseerd. En qua karakter als de brouwer zelf: intens, eerlijk, robuust, maar met ontwikkelde zin voor kwaliteit en smaak.
Inspiratie voor zijn bieren vindt Jef Pirens in het leven zelf. Zoals de keer dat voor de derde keer de belastinginspecteur hem met een bezoek vereerde. Het leidde tot een bitter bier, diep donker van kleur.

Beste brewpub van België
De bieren van D’Oude Maalderij kun je komen proeven in het gezellige eetcafé dat het verlengstuk vormt van de brouwerij: The Mash. Pirens’ levensgezel Liesbet Schoonvliet heet je er welkom. Naast huisgebrouwen bier serveert ze hartelijke maaltijden uit de klassieke Vlaamse keuken: een goed recept tegen heimwee naar grootmoeders tijd. Dit charmante etablissement werd al een paar keer uitgeroepen tot beste brewpub van België.
Brouwerij D’Oude Maalderij
Aardooisestraat 130
Izegem
» bezoek de website van de brouwerij «
Aandacht voor bijzonder bier
Exposure maar geen groot budget – wil jij aandacht voor jouw brouwerij, bier, café of slijterij? Via Bierschrijver.nl bereikt je verhaal duizenden liefhebbers in Nederland en België. Neem vrijblijvend contact op, dan bespreken we de mogelijkheden.

Leestips
Dikke truien, stamppot en ’s ochtends je autoruiten krabben: het is weer tijd voor winterbier. Maak hier kennis met winterbier van vijf kleine Nederlandse brouwers.
Smaak en duurzaamheid gaan hand in hand bij Lowlander. Wist je dat ze daar ook een lekkere Winter IPA brouwen, mét gerecyclede kerstbomen.