Voor menigeen is het nog steeds een verrassing: in de wereld van kleuren, geuren en smaken van bier ligt een rijkdom besloten die vergelijkbaar is met die van wijn. De emancipatie van bier als ‘genietdrank’ is dan ook in volle gang. Gelukkig heeft de oudste alcoholische drank van de mensheid prominente pleitbezorgers. Ronald Giphart is een van hen. Al meer dan 25 jaar koestert de romanschrijver een grote liefde voor bier. Zijn roman Alle tijd is waarschijnlijk het eerste boek in de Nederlandse letteren waarin het gerstenat een prominente plaats krijgt. Ontdek in dit artikel de fascinatie voor bier van Ronald Giphart.
Ontdek de fascinatie voor bier van Ronald Giphart
Bier is al zo oud als de mensheid. Verkrijgbaar in elke levensmiddelenwinkel, in iedere horecavoorziening is het bovendien alom tegenwoordig. Wanneer we wat te vieren hebben, proosten we dikwijls met familieleden, vrienden of collega’s met een glas bier. Maar dat er in bier ook een heel universum van kleuren, geuren en smaken besloten ligt, blijkt voor menigeen een eye opener. De tijd nemen om te proeven van wijn is inmiddels ingeburgerd. En weet je wat zo leuk is: dat kun je ook met bier.
Wie van het genot van de geuren en smaken van bier niet meer overtuigd hoeft te worden, is Ronald Giphart. Ik ontmoette hem tijdens mijn bezoek aan de uitzending van het NPO Radio 2-programma Spijkers Met Koppen. Het prikkelde mijn nieuwsgierigheid naar het verhaal achter de interesse in bier bij de in Utrecht woonachtige romancier. Een geschikte aanleiding voor een interview: een verhaal over een plots opvlammende IPA-verslaving, bier als echt product van mensen, en tijdloze en recente verliefdheden op bieren van binnen- en buitenlandse brouwers.
Inhoud
Vijf vragen aan Ronald Giphart over zijn liefde voor bier

Wie is Ronald Giphart
Je kent Ronald Giphart (Dordrecht, 1965) allicht als romanschrijver. Begin jaren 1990 verscheen zijn debuut Ik ook van jou. Tijdens zijn middelbare schooltijd begon Giphart zich langzaam maar zeker bewust te worden van zijn roeping als schrijver. Hoewel het volgens hem zelf aanvankelijk de bedoeling was dat hij striptekenaar zou worden. Maar als je in de klas komt bij een jongen die dat nog grager wil en nog beter tekent, is het misschien een goed moment om de focus van je dromen te verleggen. De jongen heette trouwens Jean-Marc van Tol en die is in zijn vak ook heel goed terecht gekomen. Tot op de dag van vandaag verbindt beide creatieve geesten een vriendschap.
Over zijn achtergrond zegt Ronald Giphart dat hij stamt uit een “culinair milieu”. Vooral zijn moeder Wijnie, in de jaren ’70 en ’80 twee termijnen lid van de Tweede Kamer, herinnert hij zich als een “echte gourmande”. Zo gezien is het niet verwonderlijk dat genieten, smaak, eten en drinken een rol zijn gaan spelen in Gipharts werk. Dat resulteerde onder meer in de roman Troost, artikelen over koken en eten in De Volkskrant en een tv-programma over wijn met expert en smaakenthousiast Harold Hamersma.
Bier in de Nederlandse letteren
De afgelopen jaren beweegt Ronald Giphart zich meer en meer in de wereld van het bier. Zijn fascinatie voor de oudste alcoholische drank van de mensheid culmineerde in zijn roman die 2019 het levenslicht zag. Die verscheen onder de naam Alle tijd en gaat over een groep vrienden die samen een brouwerij beginnen en tot bloei brengen. Hoewel het verhaal in de eerste plaats gaat over vriendschap, is het allicht het eerste werk in de Nederlandse letteren waarin bier zo’n prominente plaats krijgt.
In de bierwereld is Ronald Gipharts warm kloppend hart voor bier dan ook niet onopgemerkt gebleven. Tot twee keer toe werd de auteur door belangvereniging voor onafhankelijke brouwers CRAFT gevraagd als dagvoorzitter van de Dutch Craft Beer Conference.
Podcast
De in Utrecht woonachtige Giphart kwam tijdens het wordingsproces van Alle tijd onder meer in contact met de brouwende gebroeders Van de Streek. Dat leverde hem een uitnodiging op voor de podcast Lullen over bier. Deze online talkshow heeft zich ontwikkeld tot een prominent podium waarin insiders van gedachten wisselen over bier, brouwen en de stand van zaken in de bierwereld.
Het bracht brouwer Ronald en schrijver Ronald op het idee om een podcast te ontwikkelen waarin luisteraars aan hun trekken komen met nieuwsgierigheid naar bier, maar een zich nog ontwikkelende kennis van zaken. Dat werd Fuck Wijn!, de ‘meedrinkpodcast’ waarin beide heren wekelijks een bekend biertype voorstellen. Bij iedere aflevering schuift ook een interessante gast aan die mee proeft en met de twee gastheren van gedachten wisselt over bier en smaak.

» Dit artikel gaat verder na de commerciële mededeling… «
Nieuwsgierig naar de wereld van kleuren, geuren en smaken van bier zonder alcohol? Je kunt het allemaal ontdekken in het boek ‘0.0 – alcoholvrij bier in de Lage Landen’ van schrijver en biersommelier Frits Dunnink.
Nú te koop bij uitgeverij Edicola >>
Vijf vragen aan Ronald Giphart over zijn liefde voor bier
‘Mijn meest memorabele bierherinneringen zijn niet per se verbonden met buitengewone bieren’
Kun je iets vertellen over je relatie met bier? Wat was het eerste ‘speciaalbier’ dat je ooit dronk en hoe heeft je smaak zich sindsdien ontwikkeld.
“Ik denk dat de meeste mensen dat wel herkennen: de eerste keer dat je te maken krijgt met bier, is tijdens je scholierentijd. Echt van harte gaat het dan nog niet, maar in de loop van de tijd heb ik me toch ontwikkeld tot een gretig bierdrinker. Ik kom uit een gezin waarin er veel aandacht was voor eten en smaak, dus dat heeft eigenlijk altijd wel mijn warme belangstelling gehad. Het eerste ‘speciaalbier’ dat ik ooit dronk, dat echt een blijvende indruk maakte, was een IPA. Ik kende natuurlijk wel het Belgische bier of dat van ambachtelijke brouwers in Duitsland, maar dit was echt iets volkomen anders.”
“Die kennismaking met IPA gaf voor mij achteraf gezien de aanzet om actief op ontdekking te gaan in de wereld van het bier. In de cafés waar ik kwam of van de schappen van Bert’s Bierhuis, de vermaarde bierslijter hier in Utrecht. Daarbij komt ook dat in de voorbereiding van het schrijven van Alle tijd ontzettend veel heb gelezen over bier. De prachtige verhalen uit boeken zoals Hops and glory of Man walks into a pub van Pete Brown. Of Bier! Geschiedenis van een volksdrank van Kistemaker en Van Vilsteren: ook zo’n klassieker.”
Wat is de meest gedenkwaardige bierbelevenis die je is bijgebleven?
“Dat moet toch wel mijn kennismaking met IPA geweest zijn. Dat was 1994/1995. Ik was in New York, om research te doen voor de roman waar ik toen aan werkte: Phileine zegt sorry. Ik kwam toen in de White Horse Tavern, het vermaarde bohemien café in Manhattan. En daar hadden ze een bier op de tap, dat heette New Amsterdam. Een IPA, iets dat bij ons toen natuurlijk nog volslagen onbekend was. Als bezoeker uit Nederland is New Amsterdam een naam die triggert. Maar man… Dat was iets, zoiets had je nog nooit gedronken! Ik ben tien dagen in New York geweest. Maar hoe kort die periode misschien ook was, het was genoeg om een IPA-verslaving te ontwikkelen.”
“Wat me ook is bijgebleven, is de keer dat ik op doorreis naar Schotland in een pub in Manchester een Engels ale dronk. Van de tap, met traditionele handpomp, dus zo goed als zonder schuim. Maar qua smaak en om te drinken ongekend. Overigens zijn mijn memorabele biermomenten niet per se verbonden met buitengewone bieren. Wat gedenkwaardig blijft, hangt ook van de gelegenheid af. Ik heb avonden die zijn gaan horen bij de beste met bier ooit van mijn leven, beleefd met ‘gewoon’ fabriekspils.”
‘Bier is een ambachtelijk product, waar de brouwer zijn persoonlijkheid in legt’
Ronald Giphart
Waarom bier? Wat heeft bier dat het voor jou zo fascinerend en de moeite waard maakt?
“Bier is een ambachtelijk product, waar de maker zijn persoonlijkheid in heeft gelegd. Wijn heeft ook prachtige smaken en geweldige verhalen, maar daar is de invloed van de maker heel beperkt. In wezen gooi je druiven op een hoop en dat begint dan te fermenteren. Terroir is heel belangrijk: de gesteldheid van de bodem, de ligging van het land waar de druiven groeien. In essentie is wijn een natuurproduct. Bier is een product van mensen.”
“Bier heeft hetzelfde wat me fascineert aan gastronomie. Ook al heeft hij dezelfde ingrediënten, hetzelfde recept als anderen, dat wat een kok uiteindelijk serveert, draagt een eigen signatuur. Voor brouwen geldt, dat je het op zo ontzettend veel verschillende manieren kunt doen. Je hebt de brouwers die bieren maken en daarbij heel nauwgezet oude tradities volgen. En je hebt brouwers die het zoeken in de meest avontuurlijke experimenten, met ingrediënten waarvan jij en ik niet eens kunnen dromen dat ze passen in een bier.”
“En wat bier natuurlijk sinds mensenheugenis in zich bergt: de roes! Waarbij ik uitdrukkelijk geen liefhebber ben van dronkenschap, maar dat wat bier doet met je bewustzijn is een soort magie. De manier waarop bier mensen samenbrengt, de drempels die het slecht: daarin ligt voor mij ook een grote fascinatie besloten.”
Je bent een van de bedenkers van het nieuwe bierpodcast Fuck Wijn! Waarom moeten mensen wat jou betreft daar naar luisteren?
“In Fuck Wijn! gaan we op zoek naar de verhalen achter de smaken van bekende, deels traditionele bierstijlen. Dat doen we zodat gewone bierdrinkers, die nog niet zoveel weten over de achtergronden van dat wat ze graag drinken, maar wel nieuwsgierig zijn, nog meer plezier krijgen in bier. In de geuren en smaken van bier zitten net zoveel nuances als in wijn. Op het moment dat je die herkent, gaat er een wereld voor je open!”
‘Bier combineren bij gerechten? Je eet en drinkt iets dat je smaakt. Daar moet je proberen niet te ingewikkeld over te doen’
Ronald Giphart
“Fuck Wijn! gaat ook over het combineren van bier bij gerechten. Dat is natuurlijk iets waar je eindeloos over kunt discussiëren. Dan denk ik aan sommige sommeliers die ik in chique restaurants wel heb meegemaakt. Die bij wijze van spreken een Powerpoint-presentatie nodig hebben bij hun verhaal. Je drinkt iets dat je smaakt en daarbij eet je iets wat je smaakt. En verder moet je proberen om er niet te ingewikkeld over te doen. Dat is de insteek die we kiezen met Fuck Wijn!”
Tot slot: heb je als ‘gretig bierdrinker’ een top-3 favorieten aller tijden op biergebied?
“Ik vind Mannenliefde een heel mooi bier, de saison van Oedipus Brewing. En High Hops IPA van brouwerij Maximus. Ja, ook een brouwer uit Utrecht. Hoewel…? Ze zitten in Leidsche Rijn, da’s bijna Den Haag. En natuurlijk Hazy Weekend, van Van de Streek. Van dat bier vind ik de kleur, de geuren en smaken een belevenis, maar het heeft ook een geweldig verhaal. Dat bier brouwen ze altijd op maandag, dan klinkt het weekeinde nog na.”
“Kunnen we er eigenlijk ook een top-5 van maken? Ik herinner me nu het bier waarvan ik tegen mijn vrouw zei, nadat ik het voor het eerst gedronken had: ‘Nu heb ik het bier gevonden, dat ik de rest van mijn leven wil drinken’. Kaapse Karel was dat, een session IPA van de Kaapse Brouwers. Of Mooie Nel van Jopen, die zou ik ook iedere dag kunnen drinken.”
‘Hun bier is eigenlijk een cadeau van onze Schepper, ter compensatie van het leed in de wereld’
Ronald Giphart
“Een tijdje terug dronk ik een Scotch Ale van De Prael, een opmerkelijk bier waarvan ik er meteen een treetje in huis heb gehaald. Vorige week verlustigde ik me nog aan een ‘lactic fantastic’ zuurbiertje van De Kromme Haring, toevallig ook een Utrechtse brouwerij. In een fles van 70cl die ik nadrukkelijk niét heb gedeeld. In het bieren hebben de brouwers pruimen verwerkt en dat brengt mij bij een andere stijl die ik graag mag: fruit sours. Een favoriete brouwerij, die ik heb ontdekt via Fred Buddingh’ van de Little Beershop in Utrecht, is Vault City uit Edinburgh. Die brengt regelmatig nieuwe fruitsmaken en -stijlen op de markt. Hun Pear & Vanilla Sour, volgens mij niet meer leverbaar, was een cadeau van onze Schepper, ter compensatie van het leed in de wereld.”
“Op hoeveel zit ik nu? Een prettige doordrinker is De Vriendschap van Maallust, een geweldige brouwerij in het Drentse gevangenisdorp Veenhuizen. Dat is een blond bier, speciaal gebrouwen voor het resort Hof van Saksen. Tot slot noem ik nog Parbo, Surinaams rijstbier uit Paramaribo. Het wordt geïmporteerd in Nederland, maar het fijnst drinkt het natuurlijk in Suriname zelf: uit een ‘djogo’, zo’n bruine literfles.”
Luistertip
Nieuwsgierig naar de meedrinkpodcast Fuck Wijn!? De komende weken vind je hier iedere vrijdag een nieuwe aflevering. Op de site kun je ook het speciaal samengestelde meeproefpakket bestellen.
>> Ga naar fuckwijn.nl
Leestip
Voor de verandering eens een roman lezen over bier in plaats van een blog? Dan is Alle tijd van Ronald Giphart iets voor jou. Verkrijgbaar ook via de site van Fuck Wijn!, gesigneerd en wel.
Een gedachte over “Ontdek de fascinatie voor bier van Ronald Giphart”