Laveren door onbekende wateren: de situatie rondom covid-19 blijft een beroep doen op de stuurmanskunst van ondernemers, nog steeds onder ongekend gesternte. Ook al gloort er (voorzichtig) perspectief: voor pinkstermaandag 1 juni 12.00 uur is de heropening van de horeca gepland. Onder strikte voorwaarden. Geen mens kan vermoeden hoe de 1,5 meter-horeca uitpakt. Covid-19 en de brouwers: aftellen naar de horeca heropening.
Covid-19: aftellen van de horeca heropening
De verdergaande versoepeling van de coronamaatregelen laat zich vergelijken met een doos van Pandora. De gevolgen van de (her)opening zijn volstrekt onvoorspelbaar. De Nederlandse overheid geeft openlijk toe dat het een sprong in het diepe wordt, waarin men niettemin vertrouwen zegt te hebben.
Doelgericht en vasthoudend
Het karakter van het virus laat zich nog steeds moeilijk voorspellen. De onwelvoeglijke gast heeft uiteraard niet alleen vrouwelijke, maar ook mannelijke kwaliteiten. Want onaangenaam gezelschap zijn is zeker niet exclusief voorbehouden aan persoonlijkheden van vrouwelijke kunne, ondanks dat een lezeres dit zo opvatte uit mijn artikel van afgelopen week. Alsof mannen geen wispelturig gedrag aan de dag kunnen leggen? Het virus is bovendien angstwekkend doelgericht en vasthoudend, kwaliteiten die doorgaans als masculien worden beschouwd en in hun hardnekkigheid bijzonder hinderlijk kunnen zijn. Het virus in al zijn aspecten blijft een tegenstander om serieus rekening mee te houden.
Toch wel angstvallig houden we het nieuws in de gaten uit andere landen, waar de maatregelen vanwege covid-19 eerder zijn verruimd. Een bericht over een virusuitbraak in de Duitse grensregio bij Groningen veroorzaakt allicht een ongemakkelijk gevoel. Waarbij bij nadere beschouwing blijkt dat het gezelschap in een restaurant daar zich niet bijzonder consequent heeft aan algemene regels over hygiëne en social distancing. Of het gaat werken om de horeca weer op beperkte schaal te heropenen, hangt voor een heel groot gedeelte ook af van alle mensen die te gast zijn.
Wat staat ons te wachten?
Wordt het druk in de heropende horeca? Geen mens ook die het weet. Al melden sommige proeflokalen van brouwerijen voor pinkstermaandag dat vogeboekt zijn. Kunnen de mensen in Nederland net zo hard niet wachten om weer naar het café, restaurant of terras te kunnen als dat alle horecamensen niet kunnen wachten om hun gasten weer te verwelkomen? Of werken alle regels in combinatie met menig verontrustend nieuwsbericht eerder remmend? Een voorstel van de horeca in Breda om al een dag proef te draaien op maandag 25 mei, werd door de Rijksoverheid van de hand gewezen.
Gezocht: fervente drinkers
Hoe rendabel is de 1,5 meter-horeca? In de sociale media circuleerde als een afbeelding van een bord met daarop de oproep geschreven om de plaatsen in het etablissement voor te behouden aan fervente drinkers. Aangezien de afzender maar 1/3 van zijn normale capaciteit beschikbaar heeft, wilde hij alle stoelen vrijhouden voor gasten die tenminste voor drie konden drinken. Uiteraard bedoeld met een forse knipoog maar wel tekenend voor de onzekerheid.
De stand van zaken 27 mei
In week 10 van de maatregelen om het covid 19-virus onder controle te houden is het aantal ziekenhuisopnamen verder gedaald. Dinsdag 26 mei bedraagt het aantal corona-patiënten dat zorg nodig heeft op de intensive care 188. Er liggen nog 698 patiënten met ziekteverschijnselen ten gevolge van het virus op andere afdelingen in het ziekenhuis.
Voor deze aflevering over de gevolgen van de covid 19-impasse voor de wereld van het bier en onafhankelijke brouwers in Nederland ligt de focus weer op brouwerijen. Ik legde mijn oor te luisteren in de provincie Noord-Holland deze week. Je leest de ervaringen van de brouwerijhuurders Bierverbond en de expanderende brouwerij Naeckte Brouwers met eigen installaties op locaties in Amstelveen en Uithoorn.
‘Alle brouwerijen hebben elkaar nu keihard nodig’
De ster van Bierverbond fonkelt relatief nieuw aan het firmament van onafhankelijke brouwerijen in Nederland. Sinds medio 2019 zijn de bieren van de brouwerij te koop. Voor dit jaar hadden eigenaren Theo Verriet en Gert Hoff de ambitie om meer naamsbekendheid te kweken en 20% groei van hun afzet. Voor die eerste doelstelling waren hun pijlen gericht op bierfestivals.
Liefde voor lagerbieren
De in Amsterdam gevestigde brouwerij onderscheidt zich in het Nederlandse bierlandschap door exclusief laag gistende bieren te produceren: voor een belangrijk deel geïnspireerd op de Duitse brouwtraditie. Toegankelijke bieren met delicate smaken, dat is wat liefhebbers bij Bierverbond kunnen verwachten. Bier bovendien gebrouwen met mout en hop van uitzonderlijke kwaliteit. De recepten ontwikkelen ze in hun eigen installatie op hun locatie in Heemskerk, waarmee ze ook bieren in kleine oplage brouwen. Bieren in grote volumes produceren de brouwers bij Huttenkloas in Albergen.
‘Tweede golf wordt dodelijk’
Ik spreek Bierverbond-brouwer Gert Hoff over de impact van de corona-impasse. “Ik denk dat 2020 voor veel brouwerijen in Nederland een verloren jaar is, waarbij overleven het belangrijkste wordt. Het is nog maar de vraag wat voor perspectief de horeca biedt voor de afzet, als die maar draait op 30% van zijn vermogen. We moeten ook ontzettend oppassen dat er geen tweede golf komt van de pandemie, want je kunt verwachten dat die met name economisch dodelijk uitpakt.”
Uitdagend
Gert schat in dat het nu vooral uitdagend is voor brouwers die ambitieus hebben geïnvesteerd. Vooral wanneer ze daarbij een beroep hebben gedaan op vreemd kapitaal. “Een bank zal op enig moment puur cijfermatig kijken naar het perspectief van de brouwerij. Dan maakt het niet uit hoe goed het bier is dat de brouwer maakt. Bij crowdfunding zou een rol kunnen gaan spelen dat investeerders wanneer het economisch tij langdurig ongunstig blijft, hun ingelegde geld zelf weer nodig hebben.”
Samenwerken
Samenwerken in de bierwereld is wat Gert betreft de enige manier om het te blijven redden. Daarbij is er in zijn visie een verantwoordelijkheid voor de Nederlandse huurbrouwers. “Brouwers met en zonder ketels hebben elkaar juist nu keihard nodig. Ik denk dat de brouwers in Nederland in de crisis niet worden tegengehouden door knellende tradities. Wat ze kenmerkt is een open blik op innovatie: nu de dingen doen die nodig zijn. Dat is een voordeel.”
“Als er nu een mentaliteit dodelijk is, dan is het de gedachte: ‘We redden ons in ons eentje wel.’ Alleen door gezamenlijk op te trekken en elkaar op de juiste momenten ook wat te gunnen, kunnen we hier samen uitkomen: als het even kan sterker.” Met deze visie doet brouwerij Bierverbond zijn naam alle eer aan.
‘Corona-crisis schreeuwt om een lokale markt’
Ik tref Ab van der Veen in de ‘Kubus van Rietveld’, de voormalige kerk en gemeenschapscentrum in Uithoorn. Zijn brouwerij Naeckte Brouwers is nauw betrokken bij het project voor de herbestemming van het markante pand. Op de maandagmiddag dat we elkaar spreken, gonst het er van de activiteit. De brouwer en zijn team zijn druk aan het klussen om de capaciteit van de horecavoorziening te vergroten. Onder meer met een buitenbar, die operationeel moet zijn wanneer 1 juni op het middaguur het startschot valt voor de 1,5 meter-horeca.
Nieuwe kansen
Ab blaakt van de energie en het vertrouwen wanneer hij vertelt over zijn ervaringen met tien weken covid 19-impasse. Dat van het ene op het andere moment de waan van alledag helemaal werd omgegooid, bood in zijn beleving nieuwe kansen. “Het gaf ons de mogelijkheid om energie te besteden aan zaken die voorheen nog niet werkelijk van de grond waren gekomen: onze webshop bijvoorbeeld.”
Gat inkomsten dichten
In een mum van tijd moest het team van Naeckte Brouwers zijn weg vinden in de wereld van de e-commerce: een klantvriendelijk bestelsysteem opzetten en klanten ook verleiden om het niet bij een enkele online bestelling te laten. De webwinkel loopt goed, al biedt de omzet geen volledige compensatie van het wegvallen van alle inkomsten uit de horeca. Naeckte Brouwers, samen met het aan de brouwerij van Ab gelieerde Pontus Brewing, dienen een gat van 70% te dichten in de verwachte inkomsten.
‘Scherpst van de snede’
De in Amstelveen gevestigde brouwerij loopt al een aantal jaren mee. In 2013 richtte Ab Naeckte Brouwers op tezamen met Michel Lagrand. Met hun brouwerij willen ze de rijke traditie van bierland Nederland, en historische bieren in eigentijdse vorm weer laten herleven. Om ook te voorzien in de behoefte van bierliefhebbers aan “smaakbommen met een moderne insteek” nam Naeckte Brouwers 2019 een belang in Pontus Brewing. In hun ontwikkelproces leren Ab en zijn medewerkers op het ogenblik allerlei nieuwe dingen: “Je komt elkaar op het scherpst van de snede tegen. We leren onder grote druk van de omstandigheden snel nieuwe dingen ontwikkelen. De periode waar we uitkomen was chaotisch, maar we zijn nu goed op koers. Ons team blijkt over een geweldige veerkracht en flexibiliteit te beschikken. Dat geeft vertrouwen dat we hier met z’n allen sterker uitkomen.”
‘Horeca gaat ons redden’
Ab is blij dat hij voor zijn mensen een beroep kon doen op steun van de overheid. Hij voelt de verantwoordelijkheid om medewerkers aan het werk te houden. Ondanks de onzekerheid hoe de 1,5 meter-horeca straks uitpakt en het vooruitzicht dat overheidshulp op enig moment stopt: “Dat is naast mijn zorg voor ieders gezondheid wel het belangrijkste punt dat me bezighoudt.” Bij al zijn optimisme is de brouwer benieuwd wat de heropening van de horeca gaat brengen. “Gasten moeten zichzelf natuurlijk in acht blijven nemen. Veel mensen lopen straks bij de reserveringsplicht voor de horeca aan tegen een dichte deur.” Niettemin heeft Ab de rotsvaste overtuiging: “Onze horeca gaat ons redden.” Naast het vernieuwde verkooppunt van Naeckte Brouwers in Uithoorn kunnen bierliefhebbers met ingang van 1 juni natuurlijk ook weer terecht in ‘de ANNA’ in Amstelveen.
‘Goed op elkaar letten’
Vertrouwen put hij uit wat hij opmerkt in de wereld om zich heen: “Je ziet het op straat en in de supermarkt: mensen zijn zich bewuster van elkaar. Ik krijg de indruk dat we echt beter op elkaar letten.” Uit het contact met klanten die bier nu direct komen kopen bij zijn brouwerij, proeft Ab het enthousiasme om te helpen. “Mensen zijn daarnaast meer gaan nadenken over waar hun spullen vandaan komen. Ook wat ze eten en drinken. Dat is een goed teken: want deze corona-crisis schreeuwt om een lokale markt.”
Brouwers blijven steunen
Covid-19: aftellen naar de horeca heropening. De situatie blijft onzeker. Gelukkig blijft positieve energie prevaleren onder alle ondernemers die met ambachtelijk bier willen voorzien in de middelen van hun bestaan. De Nederlandse brouwers blijven aangewezen op de steun van iedere bierliefhebber. Dus: blijf genieten van een goed glas bier. Liefst van een onafhankelijke Nederlandse brouwer. Om het appèl van Naeckte Brouwer Ab van der Veen te citeren: “Blijf ons bier kopen. Koop het voor jezelf, koop het voor je buren.” Economische steun was nog nooit zó lekker. Want het credo blijft opgeld doen: support your local brewery!
Proost, op je gezondheid…
Dit is een artikel van biersommelier en contentmaker Frits Dunnink. Wil je meer weten over mij? Neem dan een kijkje op de pagina Wie-is op deze site.