Salzburg, dat is de stad waar je nochtans je nek breekt over Mozart: “Rock me, Amadeus!” Maar ook voor de liefhebber van met toewijding gebrouwen bier heeft de stad het nodige te bieden. Wat dacht je van een taveerne met de welluidende naam Zum fidelen Affen? Sfeervolle gewelven en houten lambriseringen, grote gevouwen servetten, traditionele Oostenrijkse gastronomie en regionaal bier. Liefhebbers van het Belgische biererfgoed kunnen terecht in de Beffa Bar, annex Alchimiste Belge. Maar voor de meest gedenkwaardige bierbelevenis druk ik je op het hart: breng een bezoek aan Augustiner Bräu, paters in de horeca.
Een korte historie
De wortels van deze brouwerij gaan terug tot het begin van de 17e eeuw. De plaatselijke regering, onder leiding van de vorstbisschop is naarstig op zoek naar een nieuwe bestemming voor een leegstaand klooster in de binnenstad van Salzburg. Zo’n anderhalve eeuw eerder is dat gesticht door Augustijner monniken. De oplossing komt uit het naburige München: de daar gevestigde Augustijnen vaardigen een aantal monniken af om het leegstaande klooster in Salzburg weer nieuw leven in te blazen. In dit verband een interessante voetnoot: ook Augustiner Bräu uit München is heden ten dage nog volop actief in het bier en de horeca. Het is een van de zes traditionele brouwerijen wier bier geschonken wordt op het Oktoberfest.
Verkoop aan de poort
Brouwen doen de import-Augustijnen ook in hun nieuwe domicilie. Voor hun eigen behoeften, maar ook voor de verkoop. Hun brouwerij richten ze op in 1621. In de begintijd verkopen ze hun bier bij de kloosterpoort. Later gebeurt dat in voor dit doel speciaal aangekochte herbergen. Halverwege de 19e eeuw komt de kloosterbrouwerij in handen van de kloosterorde der Benedictijnen. Zij zijn ook tegenwoordig nog de grootste aandeelhouder.
Augustiner Bräu Salzburg opereert zoals zoveel collega-brouwerijen in Oostenrijk en ook Duitsland volledig onafhankelijk van de mondiale biermultinationals. De dagelijkse leiding is in handen van een geëmeriteerde abt. Naar verluidt bezit de kloosterbrouwerij ook zelf een aantal andere gastronomische bedrijven. Met recht: paters in horeca. Maar eerlijk is eerlijk: kloosterlingen in pijen trof ik bij mijn bezoek niet aan. Het mocht de pret niet drukken.
Uitgestrekt
Het complex zoals we dat nu kennen, dateert van 1912. Uit dat jaar is ook de brouwinstallatie die tegenwoordig nog in gebruik is. Bij de brouwerij hoort ook het Müllner Braustübl. Het woord ‘Stübl’ is de verkleining van ‘die Stube’, wat volgens Van Dale Online ‘kamer, vertrek’ betekent. Braustübl wekte bij mij dan ook de associatie van iets kleins, knus, intiems. Waar gasten onder donkere houten balken gezellig rond gladgeschuurde tafels groepen en van elkaars gezelschap en een pot bier genieten. Gladgeschuurde tafels zíjn er in het Müllner Braustübl, volop. Wie in de Duitse Wikipedia zoekt naar informatie over Augustiner Bräu in Salzburg, komt in relatie tot genoemd etablissement het woord ‘weitläufig’ tegen. Dat betekent volgens het online woordenboek: uitgestrekt. En daar is werkelijk niets in gelogen.
Gul schuimend kloosterbier
Het hospitality-gedeelte van Augustiner Bräu Kloster Mülln, zoals het bedrijf dat dit blog voor het voetlicht haalt, voluit heet, kent een binnen- en een buitengedeelte. Laat ik buiten beginnen met mijn korte rondleiding. Daar vind je de enorme Gastgarten: op een oppervlakte van 5000m2 zijn er aan de groen geschilderde terrastafels 1400 zitplaatsen. Gegroepeerd in het witte kiezelgrind onder de lommer van grote, oude kastanjebomen die ook de ondergelegen lagerruimten van de brouwerij beschermen tegen zonnewarmte. Een plek waar het in het warme jaargetijde heerlijk verpozen is onder het genot van een gul schuimende pul kloosterbier.
Hauptbahnhof
Nu lopen we even naar binnen. We vinden er acht grotere en kleinere zalen. Voorzien van tafels met van die karakteristieke geschuurde tafelbladen. De grootste heet de Stockhammersaal. Ten tijde van de bouw was de toepassing van een plafond van staalbeton een toonbeeld van moderne constructietechniek. Wanneer je eronder plaatsneemt met je bier, let dan ook op de spreuken die op de wanden staan geschilderd. Een ander vertrek met een bijzonder verhaal is de Abt-Nicolaus-Saal. Deze werd in 2017 in gebruik genomen en bezit een glazen plafond, en lambriseringen van hout en bruin marmer. Veel van de inrichting van deze ruimte is bij Augustiner Bräu toe aan een tweede leven. De luxueuze natuurstenen aankleding was namelijk eerst te vinden in de eersteklas wachtkamer van de oude Salzburger Hauptbahnhof.
Worst/kaas-scenario
Wie bij het bier iets wil eten, staat het vrij om zelf iets mee te brengen. Maar zowel buiten als in de gangen in het Braustübl binnen zijn overal kraampjes en kiosken waar worst, kaas, brood, gebraden haantjes of meer de tijdgeest volgend wat hippere gerechten verkrijgbaar zijn.
Augustiner Bräu: smaakimpressie
Ja, ik weet het: als liefhebber van lekker bier zit je nu waarschijnlijk op het puntje van je stoel. Want jij wilt natuurlijk weten hoe het bier smaakt van Augustiner Bräu. Mijn antwoord is: dat smaakt uitstekend. Ik wil wel je verwachtingen managen: het is bier gebrouwen om te voldoen aan de verwachtingen die de austro-germaanse bierdrinker heeft ten aanzien van goed bier. Is een smack-in-the-face heftige, hippe IPA jouw ding, of drink je het liefst traditioneel gebrouwen Belgisch, dan ben je van dit bier wellicht in eerste instantie weinig onder de indruk.
Zonder koolzuur getapt
Augustiner Bräu is bier dat smaakt naar bier, gebrouwen in de stijl die in Oostenrijk het meest gangbaar is: Märzen. Dat wil zeggen lichter dan zijn Duitse pendant, met mooie aandacht in de smaak voor mout en bitterhop, oerdegelijk in zijn zorgvuldige balans van zoet en bitter. Wat het Märzen van Augustiner Bräu onderscheidt, is het zachte mondgevoel. Heel subtiel parelende carbonisatie, die is terug te voeren op een bijzonderheid van deze brouwerij. Die vult zijn bier namelijk af in houten vaten en bij het schenken spelen alleen de zwaartekracht en de druk in het fust een rol. Koolzuur komt er niet aan te pas bij het tappen.
Customer journey
De ‘klantreis’ in het Müllner Braustübl vergde bij mij een paar ogenblikken van ‘hoe werkt het hier precies?’ Hier wat uitleg. Wie dorst heeft, begeeft zich naar een van de vele tappunten. Neemt naar behoefte een aardewerken pul met een inhoud van een halve of een hele liter, en rekent af. Met de pul en het bonnetje gaat hij/zij naar waar het bier getapt wordt. Naast het Märzen is er in de Vastentijd Fastenbier verkrijgbaar en tegen het einde van ieder jaar Weihnachtsbock. Tenslotte zoek je met je volle pul een geschikt plekje. Zum Wohl!
Hier vind je het Müllner Braustübel:
Augustiner Bräu
Kloster Mülln
Lindhofstraße 7
A-5020 Salzburg
Iets lezen over een Nederlandse kloosterbrouwerij? Lees mijn blog over La Trappe, onder de rook van Tilburg.