Huurbrouwer Ulco de Jong ontwikkelt met Kroon op Leeuwarden onderscheidend bier zonder haast
De Leeuwarder brouwer Ulco de Jong timmert met Kroon op Leeuwarden aan de weg. Zijn russian imperial stout won vorig jaar goud bij de World Beer Awards, als lekkerste van Nederland. Daarnaast onderscheidt hij zich door samen met horecaondernemers huisbieren te ontwikkelen. Ook dat doet hij opvallend goed. Zijn creatie Rosemary Porter werd in 2015 uitgeroepen tot lekkerste huisbier va Nederland.
Brouwerij Kroon op Leeuwarden is vooralsnog de kroon op het werk van Ulco de Jong. Vanuit een achtergrond in de reclame is hij sinds 2014 actief als brouwer. “Ik vond het tijd om flesjes te gaan vullen in plaats van ze te legen,” vat De Jong dat startmoment samen. Ook Kroon op Leeuwarden is geen brouwerij die voldoet aan het klassieke beeld dat we van zo’n onderneming hebben. Geen invallend zonlicht dat weerkaatst in het koper van een eerbiedwaardige brouwketel. Evenmin een rij staalglanzende conische vergistingstanks strak in het gelid. De Jong is een man van een visie op smaak en prikkelende concepten voor tot de verbeelding sprekende bieren. Die hij realiseert als huurbrouwer.
Het is dus niet verwonderlijk dat we hem spreken op flink wat kilometers afstand van zijn uitvalsbasis Leeuwarden. In Albergen, om precies te zijn, waar hij deze dinsdagochtend samen met de mensen van de Sallandse Landbierbrouwerij aan de slag is voor de productie van een nieuwe batch van zijn Cambier. Een andere locatie waar zijn bieren tot stand komen is een stuk dichter bij De Jongs huis: de brouwerij van Gerrit Admiraal in het plaatsje Âldtsjerk even ten oosten van Leeuwarden.
De ziel van het recept
Ulco de Jong is dus als gypsy brewer als geen ander vertrouwd met de uitdagingen die deze werkwijze met zich meebrengt. “Als je kwaliteit wilt, moet je er bovenop zitten. Zorgen dat je recept met als zijn finesse gevolgd wordt. Maar dat neemt niet weg dat het eindresultaat per batch kan verschillen.” Maar is dat niet de charme van het bier van kleinere brouwers? Ze kunnen je verrassen, in tegenstelling van de uniforme kwaliteit van gevestigde merken. Waarbij het kwartje beide kanten op kan vallen uiteraard. “Waar het om gaat is dat de ziel van het recept wel terugkomt in het bier. Ook als je het brouwsel in een grote oplage maakt.”
De Leeuwarder brouwer neemt in zijn branche een uitzonderlijke positie in. Zijn zin voor smaak en fascinatie voor bier combineert hij met zijn talent als conceptenbedenker en verhalenverteller. Uit die samensmelting ontstaan huisbieren voor horecabedrijven. “Samen met mijn opdrachtgever creëer ik iets unieks: een eigen bier qua karakter en ingrediënten. Een oprecht bier met een oprecht verhaal dat past bij zijn bedrijf: zie het als een vloeibare advertentie voor zijn zaak.” Elke kastelein zijn eigen bier.
Lekkerste huisbier van Nederland
Het Leeuwarder café De Rus kende voor dit concept in 2015 de première. In nauwe samenwerking met de eigenaar brouwde De Jong Witte Rus, een zacht maar karaktervol viergranen-witbier met een bijzonder kruidenmengsel. Zijn tweede project in samenwerking met Paddy O’Ryan ontwikkelde zich spectaculair: Rosemary Porter. Tot stand gekomen met vijf soorten mout, drie soorten hop, biologische rozemarijn geoogst in de stad Leeuwarden zelf en een stevige portie liefde voor bijzonder bier. In 2015 uitgeroepen tot het lekkerste huisbier van Nederland. Afgelopen jaar zag de IPA Knilles het levenslicht. Dit huisbier van hotel en grandcafé Post Plaza te Leeuwarden is gebrouwen met enkele uitgesproken hopsoorten én koffie uit de Gordel van Smaragd.
Maar ook op eigen titel levert Kroon op Leeuwarden een respectabele bijdrage om de Friese hoofdstad op het vlak van bier op de kaart te zetten. Met de naam van zijn brouwerij grijpt De Jong terug op de brouwhistorie die ook Leeuwarden rijk is. Het is een saluut aan de laatste brouwerij van naam in de stad die in 1865 zijn deuren sloot, De Kroon. Ook voor het eerste bier dat Kroon op Leeuwarden brouwde, vond Ulco de Jong inspiratie in de geschiedenis. Met zijn Cambier laat hij het verhaal herleven van het Leeuwarder Bieroproer, dat de stad in de zomer van 1487 enkele dagen in een bloedige greep hield. Dit zware blond is een uitstekende optie voor pilsdrinkers die nieuwsgierig zijn naar eens een andere smaakervaring.
World Beer Awards
Ook met zijn ‘eigen’ bieren betoont brouwer De Jong zich onderscheidend. Onder de naam Kammeraat introduceerde Kroon op Leeuwarden een russian imperial stout. Een bier dat alles brengt dat je van dit type mag verwachten en misschien nog wel een beetje meer, getuige het feit dat het door de World Beer Awards in 2016 werd gelauwerd als de beste stout van Nederland. De Jongs meest recente creatie is misschien nog wel onderscheidender: Swiere Swiete. Een beetje brutaal, maar zeker treffend zou je kunnen stellen dat dit bier nergens naar lijkt. Vol van smaak, stevig in alcohol is dit een door Kroon op Leeuwarden zelf ontwikkeld, verder nog niet bestaand of gecategoriseerd type driegranenbier. Gebrouwen zonder toevoeging van suiker en kruiden, maar met een gistsoort die luistert naar de verlokkelijke naam Forbidden Fruit. Én in een zeer beperkte oplage verkrijgbaar. Of het een vergelijkbare erkenning krijgt als de Kammeraat, dat zal de tijd vanzelf uitwijzen.
Niet dat erkenning de grootste drijfveer is van brouwer Ulco de Jong. Natuurlijk is hij er blij mee dat zijn werk waardering oogst. De uitverkiezing tot lekkerste stout van Nederland, hij noemt het zelf met typerende Friese nuchterheid “een leuk prijsje”. Maar wat hem uiteindelijk het meeste voldoening geeft, is eigen recepten ontwikkelen voor bier dat graag gedronken wordt. Echt iets lekkers maken, daar is wat De Jong betreft tijd, rust een aandacht voor nodig. Brouwen zonder haast of deadline: diametraal anders dan zijn oude metier als copywriter. “Het mag best een jaar duren om tot het ideale biertje te komen.”
Weblinks
Bezoek de website van Kroon op Leeuwarden >>
Voor als je Rosemary Porter wilt proeven – bezoek de website van Paddy O’Ryan >>
Voor als je Knilles wilt proeven – bezoek de website van Post Plaza >>