Laten we niet vergeten dat een brouwerij in essentie meestal een onderneming is. Waar iets wordt gemaakt dat verkocht wordt zodat de maker er een boterham mee kan verdienen. Een mooi beeld voor een ambacht, waarbij het sinds mensenheugenis al draait om van mout, water, hop en gist vloeibaar brood te maken. De brouwerij als onderneming, dat is wat me het meest is bijgebleven bij mijn kennismaking met brouwerij Martinus in de stad Groningen. Niet dat ze er geen bier brouwen dat de moeite waard is. Integendeel. Maar dat komt verderop in dit artikel uitgebreider aan bod.

Gunstig perspectief

Het is op een frisse zondag in april als het er eindelijk van komt eens nader kennis te maken met het bier van brouwerij Martinus. Ze brouwen het op de begane grond van een industrieel pand in de Groninger binnenstad. Tot iets meer dan een jaar geleden ratelende hier in de Kostersgang de drukpers van de firma Swierstra. Sinds afgelopen herfst is de voormalige drukkerij een brouwerij annex proeflokaal. Een kleine brouwerij heeft als onderneming anno 2016 een bepaald gunstiger perspectief dan een klein grafisch bedrijf. Omdat er brood op de plank moet komen.

Jazzmuziek en geroezemoes van de partij op de bovenste etage zorgen de betreffende middag voor een aangename, relaxte atmosfeer. Een prima ambiance of te proeven wat voormalig drukker Albert-Jan Swierstra en zijn zoon Martijn met hun fonkelnieuwe brouwinstallatie klaarspelen. Hun bieren zijn ook in proefglaasjes te bestellen.

Pale Ale (5,5% ABV)

Rustig mijn proeverijtje beginnen met een glas ‘pale’. Een kop van fijn wit schuim, eronder amberkleurig troebel want ongefilterd bier. Het aroma is uitgesproken esterig en doet aan aardbei denken. In de smaak komt prominent de mout naar voren. Ik word smaaktoetsen gewaar die aan koffie herinneren, iets geroosterds. De smaak in combinatie met de geur is verrassend, eigenzinnig en robuust: veel aardser dan ik van een bier met de aanduiding ‘pale’ zou verwachten. Gebrouwen in de stijl van American Pale Ale zou dit bier ge-dry hopt zijn. Daar vind ik in de smaak niks van terug als ik eerlijk ben. Het bier bevat fijn koolzuur en zorgt voor een tinteling op de tong.

Saison (6,7% ABV)

Ook dit bier van Martinus wordt bekroond met een dichte kraag fijn schuim. Qua uiterlijk is het wat helderder dan de ‘pale’. Esters eisen ook in het aroma van de saison een prominente rol op, maar door het meer uitgegiste karakter van dit type bier kent de geur ook een fris zuurtje, met zoete hints die aan bloemen herinneren. De smaak is pittig en strak. De basale grondstoffen van bier, in eerste instantie hier mout met op de achtergrond gist, zijn duidelijk te proeven. Zoals je van een saison verwacht, is het mondgevoel fris. Niet voor niets werd de saison oorspronkelijk gebrouwen om de dorst te lessen van landarbeiders bij de oogst in de zomer. De afdronk laat sporen na van rood fruit. De saison laat net als de ‘pale’ een fijne tinteling na op de tong.

Tripel (8,6% ABV)

Met belangstelling proef ik tenslotte van de tripel, een bierstijl die door de jaren heen altijd een van mijn favorieten is gebleven. Ook deze wordt getapt met zo’n rijke dichte kraag van fijn schuim. De tripel komt ook mistig, ongefilterd in het glas. Het aroma heeft een poosje nodig om zich te ontplooien, maar dan komen er mooie geuren van geel fruit, ananas. De smaak is van het begin af minder bescheiden. Fruitige zoetigheid en de bitterheid van de mout, keurig in balans. Karamel herken is, maar ook iets aardbei-achtigs. En uiteindelijk een smaak die me terug brengt bij een jeugdherinnering: zuurtjes, de ijsbonbons van de firma Fortuin uit Dokkum. Met zijn fijne koolzuur is dit bier voor zijn kaliber bepaald aangenaam doordrinkbaar.

Mout in de hoofdrol

De bieren van brouwerij Martinus hebben ontegenzeggelijk karakter. De drie die ik proefde hebben stuk voor stuk een zekere urgentie: bier dat de moeite van het proeven waard is. Wat opvalt is dat Albert-Jan en Martijn Swierstra een weg bewandelen die in de Nederlandse craftbeer-scene onderscheidend is. Menig nieuwe brouwer gaat mee in de modegril van bier waarin hop in de schijnwerpers staat. Martinus legt de focus op dat andere ingrediënt dat voor ieder bier onmisbaar is: mout. Het zorgt voor bier met een geaard karakter. Misschien geen allemansvrienden, maar brouwsels waarvoor je een moment de tijd moet nemen om ze echt te leren kennen. Zo beschouwd is het bier dat past bij de Groningse volksaard. Ik ben nieuwsgierig hoe de brouwkunst van Martinus zich verder ontwikkelt.

Martinus brouwerij en proeflokaal
Kostersgang 32-34
9711 CX Groningen

www.brouwerijmartinus.nl