Op de warmste dag van het jaar opende Brouwerij ’t IJ zijn deuren voor de primeur van het festival ‘Beer, Snacks and Science’. Deze co-productie van de bladen Jamie Magazine en New Scientist legde de focus op een paar getalenteerde Nederlandse speciaalbier-brouwers. Daarnaast was er inspiratie voor de betere spijs/bier-combinaties en inzicht in hoe wetenschap nuttig is voor het brouwen van beter bier.
De perfecte smaakcombinatie
Gelukkig kostte het de gastheren en -vrouwen van Brouwerij ’t IJ in de julihitte geen moeite om al die bijzondere biertjes koel te serveren waar alle 150 liefhebbers zich op verheugden. Samuel Levie van de worstenmakers Brandt&Levie presenteerde in de schaduw van molen De Gooyer verrukkelijke bier/spijs-combinaties. Wat te denken van ambachtelijke venkelsalami en American Wheat Ale (Brouwerij ’t IJ) of varkensrillette en Zundert, van Nederlands tweede Trappistenbrouwerij De Kievit? Levie stelt dat bier nog diversere mogelijkheden biedt voor foodpairing dan wijn. Over bier/spijs-combinaties moet je volgens hem niet te moeilijk doen. “Waar het om gaat? Wat vind jij het lekkerst.” Bij nadere beschouwing is de perfecte smaakcombinatie terug te voeren op een zo compleet mogelijk smaakpalet.
College in de brouwerij
Tussen de koele tegels en de metaalglanzende vergistingstanks van de brouwerij aan de Funenkade begon vervolgens professor Guy Derdelinkx met een heus biercollege. Deze aan de KU Leuven verbonden microbioloog doet al ruim 20 jaar onderzoek naar uiteenlopende wetenschappelijke aspecten van het speciaalbier-brouwen. Wat de brouwer zelf daaraan heeft? Een voorbeeld: veertig jaar geleden duurde het moutingsproces van biergerst nog zeven dagen. Door het verbeteren van gerstrassen is de duur van dat proces teruggebracht tot vijfenhalve dag. “Dat lijkt wellicht futiel,” aldus de Belgische professor. “Maar zet dat ‘ns af op 365 dagen in het jaar en kijk hoeveel tijdswinst een brouwer daarmee maakt.” Derdelinkx illustreerde zijn voorbeelden van een objectievere benadering van iets persoonlijks als geur- en smaakbeleving met behulp van de bieren Natte en Zatte van Brouwerij ’t IJ.
Vanuit de keuken
In het proeflokaal kwamen tenslotte speciaalbier-brouwers zélf aan het woord. Aart van Bergen van De Vriendschap uit Amsterdam-Noord deed bijvoorbeeld uit de doeken hoe het voor hem en zijn kompaan Peter Harms allemaal begonnen is.
Allereerst de ontdekking dat er achter het traditionele pils een heel universum schuil gaat van ontelbare speciaalbieren. Met allemaal een eigen kleur, geur en smaak. Daardoor geïnspireerd de eerste pogingen om thuis in de keuken zelf bier te brouwen. “En verdomd… Het smaakte nog ook!” Bekenden uit de horeca die met dit brouwsel kennismaakten en vroegen of het in grotere oplage te leveren was, omdat ze er mogelijkheden voor zagen. Een plek zien te vinden waar hun speciaalbier op grotere schaal kon worden geproduceerd, om uiteindelijk in een brouwerij in Raalte de eerste duizend liter bier van hun Hopblond gebrouwen te zien worden. De zenuwen: ‘Raken we die enorme hoeveelheid wel kwijt?’ En de sensatie dat die duizend liter binnen twee weken helemaal was uitverkocht. Sinds 2013 bestaat Brouwerij De Vriendschap officieel. Inmiddels zijn de bieren van Van Bergen en Harms ook al buiten Amsterdam verkrijgbaar.
Het smaakt naar meer
Hoelang is bier niet het ‘volkse’ stiefbroertje geweest van de ‘sjiekere’ wijn? Anno 2015 kun je met recht spreken van emancipatie van het bier. In een markt die decennia lang werd gedomineerd door pilsbrouwers die bier maakten dat nauwelijks van elkaar te onderscheiden was, zijn kleine speciaalbier-brouwers bezig aan een opmars. Eigenzinnige, spannende, soms weerbarstige, maar hoe dan ook lekkere bieren: dat is waar ze ons mee verrassen. Wij liefhebbers juichen het alleen maar toe. Dit smaakt naar meer! ‘Beer, Snacks and Science’ trouwens ook. Voor de tweede aflevering houden we zomer 2016 in de agenda alvast graag een plekje vrij.
Lees meer